نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتر مدرسی انقلاب اسلامی دانشکده معارف و اندیشه دانشگاه تهران
2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
3 استادیار بخش تخصصی انقلاب اسلامی دانشکده معارف و اندیشه دانشگاه تهران.
چکیده
در مفهوم سازی اولیه از قدرت نرم مولفه هایی مثل فرهنگ، ارزش های سیاسی و اجتماعی بیان گردیده است، بعض مولفه های قدرت نرمی که در اسلام مطرح می باشد بر ارزش هایی چون ایثار و شهادت، معنویت گرایی، عدالت باوری و برقراری عدالت و مبارزه با ظلم و فساد استوار است به گونه ای که ضمن ایجاد تحول فرهنگی در سطح داخلی بر روند تحولات خودباوری دینی و بیداری اسلامی در حوزه پیرامونی خود نیز تاثیر گذار بوده است. دولتهای پس از انقلاب اسلامی بر بحث اجرای عدالت اجتماعی که مولفه ای از قدرت نرم و پاشنه آشیل جمهوری اسلامی ایران است تاکید بسیار داشتند و هر یک با توجه به شرایط خاص آن مقطع در راستایی تحقق این مهم دست به گزینش الگویی خاص زده‌اند. مسئله مهم نسبت‌سنجی و میزان تحقق عدالت اجتماعی با این الگوهای توسعه است. در راستای بررسی این موضوع سؤال این است که الگوهای توسعه در دولتهای پس از انقلاب تا چه میزان در تحقق عدالت اجتماعی موفق بوده‌اند؟ برآیند تحقق عدالت اجتماعی در این دولتها با ارزیابی و مقایسه شاخص‌های توسعه و همچنین عدالت اجتماعی، مانند فقرزدایی و محرومیت‌زدایی، نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و ضریب جینی مشخص می‌شود. پژوهش حاضر در نظر دارد با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تطبیقی، میزان تحقق عدالت اجتماعی در الگوهای توسعه در این دولت ها را بررسی ونماید.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The rate of realization of the social justice component of the soft power of the Islamic Republic of Iran based on the development patterns of governments
نویسندگان [English]
- Amirali Ketabi 1
- mohammad shafieifar 2
- gholamali soleimani 3
1 PhD student in Islamic Revolution University of Tehran
2 Faculty of Tehran University
3 a
چکیده [English]
In the initial conceptualization of soft power, components such as culture, political and social values have been expressed. Some components of soft power in Islam are based on values such as self-sacrifice and martyrdom, spiritualism, justice and the establishment of justice and struggle. It is based on oppression and corruption, so that while creating a cultural change at the domestic level, it has also affected the process of religious self-belief and Islamic awakening in its surrounding area. The governments after the Islamic Revolution placed great emphasis on the discussion of the implementation of social justice, which is a component of the soft power and Achilles heel of the Islamic Republic of Iran, and each of them has chosen a specific model in order to achieve this important. An important issue is the proportionality and the extent to which social justice is achieved with these patterns of development. In order to examine this issue, the question is to what extent have development models in post-revolutionary governments been successful in achieving social justice? The outcome of social justice in these states is determined by evaluating and comparing development indicators as well as social justice, such as poverty alleviation and deprivation, inflation rate, unemployment rate, economic growth and Gini coefficient. The present study intends to use the analytical-comparative method to examine the extent to which social justice is achieved in development patterns in these states.
کلیدواژه‌ها [English]
- Social justice
- soft power
- patterns of development
- governments
- the Islamic Revolution
- ابراهیم بای سلامی، غلام حیدر (1388). «بررسی الگوهای نظری سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه در ایران در آستانه تدوین برنامه پنجم توسعه»، مجله سیاسی- اقتصادی، شماره 198، صص 190-180.
- بهمن، شعیب و جعفری نژاد، مسعود (1396). «بررسی تطبیقی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت با الگوهای غربی توسعه با تأکید بر عدالت»، سیاست متعالیه، سال پنجم، شماره 19، صص 42-23.
- تاجیک، نرگس (1385). مفهوم عدالت، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
- حاتمی، عباس و کلاته، فرزاد (1392). «دولت در پیرامون و پیرامون در دولت؛ سندروم‌های درهم تنیدگی اقتصاد، سیاست و اجتماع»، مطالعات راهبردی، شماره اول، صص 38-8.
- حاجی هاشمی، سعید (1390). مقایسه تطبیقی اقتصاد سیاسی معاصر ایران با نظام‌های غربی، تهران: انتشارات اطلاعات.
- خاندوزی، احسان (1389). «ارزیابی شیوه برنامه‌نویسی توسعه در ایران 1368-1388»، دوفصلنامه برنامه و بودجه، دوره پانزدهم، شماره 110، صص 129-99.
- خرمشاد، محمدباقر و نجات پور، مجید (1394). «جریان توسعه‌گرایان لیبرال و توسعه پس از انقلاب اسلامی با تأکید بر دولت»، دولت پژوهی، دوره اول، شماره 4، صص 156-119.
- خواجه‌سروی، غلامرضا (1386). «فراز و فرود گفتمان عدالت در جمهوری اسلامی ایران»، دانش سیاسی، سال سوم، شماره دوم، صص 30-5.
- دادگر، یدالله (1380). «تحولات اقتصاد سرمایه‌داری و قرائت‌های گوناگون آن»، پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار، دوره اول، شماره 2، صص 26-6.
- دارابی، علی (1399). «گام دوم انقلاب اسلامی، تهاجم نرم و سواد رسانه ای». فصلنامه مطالعات قدرت نرم، 10(2)، 95-121.
- درگاهی، حسن (1384). گزارش تفصیلی طرح استراتژی توسعه صنعتی کشور، جلد دوم، تهران: مؤسسه انتشارات علمی دانشگاه صنعتی مفید.
- رحیمی، علیرضا و کتابی، محمود (1393). «گفتمان امنیتی دولتهای نهم و دهم به مثابه گفتمان قبض و بسط انقلابی جدیدی»، مطالعات راهبردی، سال هفدهم، شماره 4، صص 66-31.
- رضایی، جعفر؛ علی حسینی، علی؛ امام جمعه‌زاده، سید جواد و آقاحسینی، علیرضا (1397). «آسیب‌شناسی الگوی عدالت در دولتهای جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر اندیشه مطهری و امام خمینی»، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال هفتم، شماره 27، صص 95-67.
- زیاری، کرامت الله (1381). «برنامه و برنامه‌ریزی در ایران»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، دوره پنجاه و دوم، شماره 164، صص 618-599.
- سبحانی، حسن (1387). «نشست علمی تحلیل و بررسی برنامه‌های توسعه بعد از انقلاب اسلامی»، آفاق امنیت، شماره 4 و 5، صص 18-2.
- سجادی، محمدرضا (1384). سیاست تعدیل اقتصادی و عدالت اجتماعی با تکیه بر برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه تهران: پایان نامه کارشناسی ارشد.
- سیف، الله مراد و ملکی شهریور، مجتبی (1394). «مفهوم شناسی و ارزیابی «فقر اقتصادی» به عنوان زمینه‌ساز تهدید امنیت اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران»، آفاق امنیت، دوره 8، شماره 27، صص 106-67.
- شفقت، ابوطالب؛ جعفری، سید اصغر و چهرآزاد، سعید (1398). «ژرفاکاوی نقش دانشگاه صنعتی مالک اشتر در دیپلماسی علم و فناوری ایران در ترکیه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، 3(9)، 109-131.
- شفیعی، سعیده و صبوری دیلمی، محمد حسن (1388). بررسی میزان اثرپذیری متغیرهای کلان اقتصاد ایران از بحران مالی جهانی، فصلنامه بررسی‌های بازرگانی، شماره 39، بهمن و اسفند.
- صادقی شاهدانی، مهدی و خسروی، میثم (1395). «بررسی اشتراکات و تمایزات مبانی نظری برنامه‌های توسعه در جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال ششم، شماره 23، صص 32-13.
- صادقی، زهرا (1388). «تبیین دو مفهوم صلح و عدالت و جایگاه آن در سیاست خارجی دولت نهم»، راهبرد توسعه، شماره 17، صص 311-289.
- صفری شالی، رضا (1392). بررسی گفتمان عدالت اجتماعی در دولتهای بعد از انقلاب اسلامی ایران، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده علوم اجتماعی.
- صفری شالی، رضا (1395). «گفتمان عدالت دولتهای پس از انقلاب در حوزه سلامت»، مطالعات راهبردی، سال نوزدهم، شماره 4، صص 114-89.
- ضابط پور، علامرضا (1392). چالش‌های نظری عدالت در جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم، دانشکده علوم سیاسی.
- غنی‌نژاد، موسی (1386). اخلاق و عدالت، در مسعود نیلی و دیگران، اقتصاد و عدالت اجتماعی، تهران: نشر نی.
- فدائی دولت، فریدون و آقائی، سید داود (1399). «بررسی مسئولیت حمایت جمهوری اسلامی ایران در جریان بحران سوریه». فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، 9(1)، 203-224.
- فوزی، یحیی (1395). «تحول دولتها و عملکرد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران»، جستارهای سیاسی معاصر، سال هفتم، شماره 3، صص 58-37.
- قمری، آسیه (1390). نگرشی بر الگوهای توسعه اسلامی و مقایسه آن با الگوهای توسعه سایر مکاتب اقتصاد متعارف، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
- قنبرلو، عبدالله (1392). «عدالت اقتصادی و امنیت ملی»، مطالعات راهبردی، سال شانزدهم، شماره 3، صص 112-90.
- کریمی، محمدتقی (1391). «درآمدی بر شاخص‌های عدالت سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت»، معرفت سیاسی، سال چهارم، شماره 2، صص 44-25.
- گلپایگانی، حسن (1387). بررسی تحلیلی دستاوردهای الگوهای رقیب توسعه در ایران (اقتدارگرا و دموکراتیک)، رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
- مظفری‌نیا، مهدی (1395)، اندیشه شناسی سیاسی برنامه‌های توسعه در ایران (برنامه اول تا پنجم بعد از انقلاب)، رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
- موسوی، سیدعلی و موسوی گاوگانی، سید علی (1395). «بررسی انواع نظام‌های اقتصادی و مقایسه آنها با اقتصاد انقلاب اسلامی»، چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، 19 تیر ماه، برلین، آلمان.
- مؤثقی، احمد و کاهه، علیرضا (1394). «دولت توسعه‌خواه و زمینه‌های توسعه در ایران»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره چهل و پنجم، شماره 4، صص 989-967.
- منظمی‌تبار، جواد (1398). «واکاوی مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های راهبردی نظام توسعۀ علمی و دانش کشور از دیدگاه مقام معظم رهبری(دامت برکاته)»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، 5(3)، 89-114.
- نیلی، مسعود (1387). دولت و رشد اقتصادی در ایران، تهران: نشر نی.
- واعظ برزانی، محمد؛ مشرف جوادی، محمدحسن و کوهی اصفهانی، اعظم (1391). «تحلیل میزان سازگاری پارادایم توسعه نئوکلاسیک با آموزه‌های اسلام»، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره 6، صص 148-95.
- هزارجریبی، جعفر (1390). «بررسی احساس عدالت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی شهر تهران)»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و دوم، شماره 3، صص 62-41.
- Abuiyada, Reem (2018), “Traditional Development Theories Have Failed to Address the Needs of the Majorityof People at Grassroots Levels With Reference to GAD”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 9, No. 9, PP: 115-119.
- Affianian, Mohammad (2017), “Hero of Construction: A Glance at Rafsanjani’s Economic Legacy”, 10 January, Avaliable At: https://financialtribune.com/articles/economy-business-and-markets/57238/hero-of-construction-a-glance-at-rafsanjanis-economic.
- Claassen, Rutger (2018), “Justice As a Claim to (Social) Property”, Critical Review of International Social and PoliticalPhilosophy, Vol. 21, No. 5, Pp: 631-645.
- Ekhtiari Amiri, Reza, Ku Samsu, Ku Hasnita Binti, Gholipour Fereidouni, Hassan (2010), “Iran’s Economic Considerations after the War and its Role in Renewing of Iran-Saudi Diplomatic Relations”, Cross-Cultural Communication, Vol. 6, No. 6, pp: 45-54.
- Habaibi, Nader (2014), “Economic Legacy of Mahmud Ahmadinejad”, Crown Center for Middle East Studies, Brandeis University, Avaliable At: https://www.brandeis.edu/economics/RePEc/brd/doc/Brandeis_WP69.pdf.
- Kassebaum, Daniel (2014), “Libertarian, Liberal, and Socialist Concepts of Disributive Justice”, University of Central Florida, Avaliable At: https://stars.library.ucf.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2672&context=honorstheses1990-2015.
- Qureshi, Sajda (2019), “Perspectives on Development: Why Does Studying Information and Communication Technology for Development (ICT4D) Matter?”, Information Technology for Development, Vol. 25, No. 3, PP: 381-389.
- Torbat, Akbar (2020), “Problems of Economic Liberalization in Iran”, Topics in Middle Eastern and African Economies, Vol. 22, No. 1, pp: 99-122.
- Witt, Ulrich (2017), “Capitalism as a complex adaptive systemand its growth”, journal of Open Innovation: Technology, Market, andComplexity, Vol. 3, No. 12, pp: 1-15.
)