فصلنامه علمی مطالعات قدرت نرم

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

تنظیمات نمایش آمار نشریه

تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت شیعیان در ساختار سیاسی عراق(۲۰۲۰-۲۰۰۳)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 استادیار روابط بین الملل دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

در این نوشتار تلاش گردیده تا تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت و نفوذ شیعیان در ساختار سیاسی عراق مورد توجه و تبیین قرار گیرد. بعد از حملۀ سال 2003، آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام، جمهوری اسلامی، به عنوان کشوری مهم و تأثیرگذار در منطقه سعی داشته است با بهره گیری از منابع قدرت نرم خود، به افزایش حوزه نفوذ و توسعه قلمروی ژئوپلیتیکی خود در عراق جدید مبادرت ورزد. در این میان، با ارتقاء وزن و تثبیت قدرت شیعیان در ساختار و معادلات سیاسی عراق، جمهوری اسلامی ضمن توسعه همگرایی با دولت جدید این کشور، به قدرت و نفوذ بالایی در صحنه عراق به ویژه میان شیعیان این کشور دست یافته است. از این‌رو، سؤال اصلی پژوهش این است که قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت شیعیان در ساختار سیاسی عراق(2020-2003) چه تأثیری داشته است؟مفروض نوشتار حاضر این است که از آنجایی که با حمله سال ۲۰۰۳ آمریکا به عراق، صحنه سیاست عراق با افرایش قدرت و نفوذ شیعیان همراه بوده است؛ لذا جمهوری اسلامی با تکیه بر رویکرد و منابع قدرت نرم خود، در تلاش است ضمن تقویت نقش و جایگاه شیعیان در معادلات سیاسی عراق، از خارج شدن فاکتورهای قدرت از دست شیعیان این کشور جلوگیری نماید و در این راستا؛ به توسعه قلمروی نفوذ و توان بازیگری تهران در عرصه سیاست عراق مبادرت ورزد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Soft Impact of the Islamic Republic of Iran on Strengthening Shiite Power in the Iraqi Political Equation (2003-2020)

نویسندگان [English]

  • hamid dorj 1
  • Mehdi Hedayati Shahidani 2

1 PhD student in International Relations, University of Guilan

2 Assistant Professor of International Relations, University of Guilan

چکیده [English]

In this article, an attempt is made to pay attention to and explain the effect of the soft power of the Islamic Republic of Iran in strengthening the power and influence of the Shiites in the political structure of Iraq. After the 2003 invasion of Iraq and the overthrow of Saddam's regime, the Islamic Republic, as an important and influential country in the region, has tried to use its soft power sources to increase its sphere of influence and expand its geopolitical territory in the new Iraq. Meanwhile, by increasing the weight and consolidating the power of the Shiites in the political structure and equations of Iraq, the Islamic Republic, while developing convergence with the new government, has achieved high power and influence in Iraq, especially among the Shiites. Therefore, the main question of the research is what effect has the Islamic Republic of Iran had on strengthening the power of the Shiites in the political equations of Iraq (2020-2003)?The premise of this article is that since the 2003 US invasion of Iraq, the Iraqi political scene has been marked by increasing Shiite power and influence; Therefore, based on the discourse of the Islamic Revolution, the Islamic Republic is trying to strengthen the role and position of the Shiites in the political equations of Iraq, to prevent the factors of power from leaving the hands of the Shiites of this country, and in this regard; To develop Tehran's sphere of influence and acting power in the field of Iraqi politics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Iraq
  • Shiites
  • public opinion
  • soft power
مراجع
  1. اسدی، علی‌اکبر و راستگو، محمدزمان (1398). «گسل‌ها و چالش یکپارچگی عراق: آثار و پیامدهای امنیتی برای ایران‏»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره 8، شماره 28، صص 138-107.
  2. افتخاری، اصغر و کمالی، علی (1394). «ساختار قدرت نرم درگفتمان اسلامی»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، پنجم، شماره دوازدهم، صص 27-9.
  3. افضلی، رسول و ذکی، یاشار و دشتی، محمدحسین (1397). «مؤلفه‌های قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران و ظرفیت‌های آن در عرصه بین‌الملل از دید کارشناسان»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، سال هشتم، شماره دوم، صص 142-121.
  4. اکبرپور، رضاعلی و کشیشیان‌سیرکی، گارینه (1399). «مطالعه تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران در عصر جهانی شدن با تأکید بر عراق، یمن و سوریه(1398-1392)». فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال شانزدهم، شماره 52، صص 139-119.
  5. تلاشان، حسن (1389). «دورنمای ژئوپلیتیک شیعه در عراق»، فصلنامه شیعه‌شناسی، سال هشتم، شماره 31، صص 128-109.
  6. جاودانی‌مقدم، مهدی (1387). «هلال شیعی؛ بازیابی هویت یا توهم توطئه»، فصلنامۀ خط اول، سال دوم، شماره 4، صص 24-3.
  7. جدیدی، علی؛ نصیری، سوناز و برزین، سید صاحب (1400). «منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق (2020-2010)». فصلنامه مطالعات قدرت نرم، 11(4).
  8. جعفری، علی اکبر و نیک‌روش، ملیحه (1394). «منابع فرهنگی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق نوین»، دو فصلنامه قدرت نرم، سال پنجم، شماره دوازدهم، صص 50-29.
  9. جمشیدی، محمد حسین و محمدی‌گهرویی، رسول (1393). «جمهوری اسلامی ایران و عراق نوین: تبیینی بر کاربرد قدرت نرم در عراق نوین در راستای تحقق ارزش‌های انقلاب اسلامی»، دو فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 2، شماره 1، صص 87-61.
  10. جنیدی، رضا و ملائی، مسعود (1398). «راهبردهای مبتنی بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با قدرت هوشمند ایالات متحده آمریکا»، فصلنامه راهبرد سیاسی، 3(8)، 65-89.
  11. چوخاچی‌زاده مقدم، محمد باقر؛ علی‌نژاد، مهدی و امینی، داود (1392). «ژئوپلیتیک قومی- مذهبی عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه جغرافیا، سال یازدهم، شماره 37، صص 270-247.
  12. درج، حمید و مجید عباسی (1399)، «تقابل‌جویی عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران در صحنه سیاست عراق(2018-2003)»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره9، شماره 1، صص 76-51.
  13. درج، حمید و هادی آجیلی (1399). «تبیین استراتژی دولت ترامپ در قبال تحولات عراق»، فصلنامه پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین الملل، دوره 9، شماره 1، صص 42-48.
  14. رادفر، سجاد (1389). تحول و دگردیسی در نمای جامعه‌شناختی شیعیان عراق در قرن بیستم(علل- پیامدها)، فصلنامه شیعه‌شناسی، سال هشتم، شماره 32، صص 182-140.
  15. راهنورد، پرستو؛ صلاحی، سهراب و عسگرخانی، ابومحمد (1399). «بررسی چالش‌های امنیتی و زیست‌محیطی عراق و ایران پس از تهاجم نظامی آمریکا در سال 2003»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال چهاردهم، شماره 51، صص صص 196-173.
  16. رستمی، فرزاد و سفیدی، سیامک (1395). «بررسی علل ظهور و استمرار معمای امنیت در عراق پس از صدام»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، دوره 6، شماره 1، صص 111-83.
  17. رستمی، فرزاد؛ احمدیان، قدرت و جوانمرد، سجاد (1398). «تحلیل فرصت‌های ایران در عراقِ پساصدام و پرتو الگوی رفتاری آمریکا در مدیریت بحران این کشور»، فصلنامه پژوهش‌های سیاست اسلامی، سال هفتم، شماره 15، صص 270-247.
  18. سلیمانی، غلامعلی و رضاپور، دانیال (1399). «استراتژی ایران در عراق پسا داعش با تأکید بر گروه‌های بسیج مردمی عراق»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 33، صص 49-27.
  19. شفیعی سیف آبادی، محسن (1398). «سردار سلیمانی و بسیج مردمی در عراق و سوریه (زمینه های شکل گیری تا نقش و نیات شهید سلیمانی)»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، 5(2)، 85-109.
  20. شهریاری، محمدعلی (1396). «تحلیل روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان در عراق در قالب تئوری حرکت‌ها»، فصلنامه مجلس و راهبرد، دورۀ 24، شماره 92، صص 310- 279.
  21. صادقی، سید سعید و عسگرخانی، ابومحمد (1390). «بررسی عملکرد قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران ‏در عراق جدید»، فصلنامه سیاست خارجی، ‏سال بیست و پنجم، شماره 4، صص 949-927.
  22. صادقی، سید شمس‌الدین؛ احمدیان، قدرت و زارع، سارا (1398). «راهبرد عربستان سعودی در بحرین و تأثیر آن بر جبهۀ مقاومت»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، 5(4)، 29-45.
  23. عبدی، عطاءالله و شیرزاد، ساکار (1395). «نقش فضاهای جغرافیایی در رقابت قدرت ها؛ مطالعه موردی: کشور عراق»، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال دوازدهم، شماره 3، صص 84-54.
  24. نجفی، سجاد و خسروی، علیرضا (1398). «مؤلفه‌های افزایش قدرت نرم و عمق راهبردی ایران در سوریه و عراق پس از ظهور داعش»، فصلنامه آفاق امنیت، سال دوازدهم، شماره 43، صص 55-33.
  25. نصیری سوناز (1398). «نقش قدرت نرم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی عراق)». فصلنامه مطالعات قدرت نرم، 9(شماره 1)، 265-287.
  26. نوری‌گلجائی، عبدالله (1396). «بازتاب انقلاب اسلامی ایران در عراق و سوریه براساس نظریۀ پخش»، فصلنامه فرهنگ پژوهش، دوره 4، شماره 13، صص 69-47.
  27. نیاکوئی، سید امیر و مرادی‌کلارده، سجاد (1394). «رقابت قدرت‌های منطقه‌ای در عراق»، فصلنامه روابط خارجی، سال هفتم، شماره اول، صص 168-121.
  28. Abdul-Zahra, Qassim And Hadi Mizban (2019). “Millions march in Iraq in annual Arbaeen Shiite pilgrimage”, Available at: https://infotel.ca/newsitem/ml-mideast-arbaeen/cp1447186602.
  29. Ali, Majid Hassan (2019). Religious Minorities in Republican Iraq Between Granting Rights and Discrimination: A sociopolitical and historical study, Bamberg: Otto-Friedrich-Universitat, pp. 1-439.
  30. Badiee Azandehie, Marjan AND Vahid Kiani (2014). “A Critique on Shia Geopolitics Discourse; With Emphasis on Genealogical Approach”, GOURNAL OF Geopolitics Quarterly, Vol. 9, No. 4, PP. 83-106.
  31. Barzegar, Kayhan (2010). Iran’s Foreign Policy Strategy after Saddam, Center for Strategic and International Studies, Washington Quarterly, PP. 173-189.
  32. Dagher, Sam (May 30, 2009). “Devotion and Money Tie Iranians to Iraqi City”, The New York Times, Available At: https://www.nytimes.com/2009/05/31/world/middleeast/31karbala.html.
  33. Esfandiary, Dina And Ariane Tabatabai (2015), “Iran’s ISIS policy”, International affairs, vol. 9, No. 1, PP. 1-15.
  34. Felter, Joseph and Brian Fishman (2008). Iranian Strategy in Iraq ; Politics and “Other Means, Combating Terrorism Center at West Point, pp.1-90.
  35. Haddad, Fanar (November 14, 2019), “How Deep Is Anti-Iranian Sentiment in Iraq?”, Carnegie Middle East Center Beirut, Available At: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/REPS-09-2019-0119/full/pdf.
  36. Haynes, Jeffrey (2014),”Iran and shia transnational religious actors: Limits of political influence”, Journal of Civitas, Porto Alegre, vol.14, No. 3,  540-466.
  37. Katzman, Kenneth (December 9, 2020), Iran: Internal Politics and U.S. Policy and Options, Congressional Research Service, https://crsreports.congress.gov/ RL32048, pp. 1-45.
  38. Katzman, Kenneth (May 14, 2008), “Iran’s Activities and Influence in Iraq”, Congressional Research Service, Available At: https://digital.library.unt.edu/ark:/67531/metacrs10655/m1/1/high_res_d/RS22323_2008May14.pdf.
  39. Katzman, Kenneth and Carla E. Humud (2016). Iraq: Politics and Governance, Congressional Research Service. 7-5700. www.crs.gov, pp. 1-40.
  40. Kemp, Geoffrey (2005), Iran and Iraq: The Shia Connection, Soft Power, and the Nuclear Factor, Washington, DC: United States Institute of Peace, pp. 1- 311.
  41. Kissinger, Henry (2014), Iran: A Bigger Problem Than ISIS, HuffPost, Available at: https://www.huffpost.com/entry/henry-kissinger-iran-isis_n_5777706.
  42. Nader, Alireza (2015), “Iran’s Role in Iraq: Room for U.S.-Iran Cooperation?”, rand corporation, https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/perspectives/PE100/PE151/RAND_PE151.pdf.
  43. Porter, Gareth (December 17, 2008), “Iran’s Regional Power Rooted in Shia Ties”, Anti-War.com, Available At: https://original.antiwar.com/porter/2008/12/17/irans-regional-power-rooted-in-shia-ties/.
  44. Wehrey, Frederic and others (2010), The Iraq Effect: The Middle East after the Iraq War, RAND Corporation, PP. 1-27.
  45. Wong, Edward (March 17, 2007), “Iran is playing a growing role in Iraq economy”, Available At: https://www.nytimes.com/2007/03/17/world/middleeast/17iran.html.
  46. Zaid Khalaf, Athbi (2020), “American attitude towards Iranand its reflection on Iran policy towards the Arab region”, Review of Economics and Political Science, VOL. 6, No. 3, pp. 1-14.
فصلنامه علمی مطالعات قدرت نرم
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 25
شهریور 1400
صفحه 81-103
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار