اگرچه مطالعات نظری در حوزه قدرت نرم رو به افزایش دارد، اما توجه به رویکرد بومی در این مطالعات غلبه ندارد و از این حیث تلاش برای تعریف و نظریهپردازی بومی در این موضوع اولویت دارد. از این منظر نویسندگان ...
بیشتر
اگرچه مطالعات نظری در حوزه قدرت نرم رو به افزایش دارد، اما توجه به رویکرد بومی در این مطالعات غلبه ندارد و از این حیث تلاش برای تعریف و نظریهپردازی بومی در این موضوع اولویت دارد. از این منظر نویسندگان تلاش دارند مستند به رهنمودهای مقام معظم رهبری به تحلیلی بومی از قدرت نرم دست یابند.
در مقالهی پیشِرو کوشش میشود با تحلیل کمّی گفتارها و نوشتارهای مقاممعظمرهبری، به تفسیری از بسامدِ شمارشهای بهدستآمده از مفاهیم هشتگانهی نقشملّی، دست یافته شود. شمارش فراوانیها، بیانگر وجود هشت نقشملی استکه بهترتیب، عبارتاند از: مدافع اسلام (438)، ضدّیت با امپریالیسم (272)، سنگر انقلاب/ رهاییبخش (246)، توسعهیداخلی (214)، دولتسرمشق (194)، رهبر و حافظ منطقه (147)، مبارزه باصهیونیسم (150)، دولت مستقل (120). بهنظر میرسد فراوانیِ نقشهای ملّی برگرفته از ایدئولوژی اسلامی، نشانگر استوارشدن سیاستخارجی ایران بر قدرتنرم است که در آمیزش با قدرت سخت، امکانِ پدیدارشدن قدرت هوشمند را فراهم آورده است.
ساختار جوامع پیچیدة کنونی متأثر از دانش و فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی است. بدلیل پیچیدگی انسان و جوامع انسانی و همچنین دانشمحور بودن فعالیتهای اجتماعی، لازم است دانشگاهها در رسالتهای ...
بیشتر
ساختار جوامع پیچیدة کنونی متأثر از دانش و فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی است. بدلیل پیچیدگی انسان و جوامع انسانی و همچنین دانشمحور بودن فعالیتهای اجتماعی، لازم است دانشگاهها در رسالتهای قبلی خود یعنی آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی، تجدید نظر کرده و بر رسالتهای متناسب با نیاز جامعه ملی و جهانی توجه کنند. در جوامع کنونی جنگ نرم در انواع مختلفی همانند جنگ رسانهای، جنگ فکری و فرهنگی و جنگ اعتقادی و ارزشی، در قالبهای مختلف و با استفاده از ابزارهای متنوعی از جمله مطبوعات، کتابها، وبلاگها، گروههای اینترنتی، شبکههای ماهوارهای، بازارهای مد و لباس، انقلابهای رنگی مجازی و واقعی، و فرقههای انحرافی شکل گرفته و در حال گسترش هستند. عملیات روانی این جنگها شامل همة اقشار اجتماعی، همه مکانها و زمانها است و تأثیر آن در بین نخبگان و دانشگاهیان، به دلیل ارتباط بیشتر و مستقیمتر آنها با جامعة اطلاعاتی بیشتر است. بنابراین رسالت بنیادین دانشگاه (پاسخگویی به نیازهای علمی، اطلاعاتی و تمدنی جامعه) ایجاب میکند با ورود آگاهانه، شجاعانه و به موقع به محیط مذکور، به رسالت فرهنگی خود در عرصة جنگ نرم جامة عمل بپوشاند. مقاله حاضر با بررسی و تبیین انواع جنگ نرم، به تشریح رسالت دانشگاه در مواجهه با آنها پرداخته، و راهکارهای عمل به این رسالت را به جامعه دانشگاهی پیشنهاد کرده است.
استفاده از منابع و سیاست های نرم افزارنه در مبارزه های نظامی از جمله روشهایی است که زمینه پیروزی ارتش در میدان نظامی را فراهم میسازد. اگرچه برخی این رویکرد را جدید می دانند اما در گذشته فرمانرایان ...
بیشتر
استفاده از منابع و سیاست های نرم افزارنه در مبارزه های نظامی از جمله روشهایی است که زمینه پیروزی ارتش در میدان نظامی را فراهم میسازد. اگرچه برخی این رویکرد را جدید می دانند اما در گذشته فرمانرایان برای غلبه بر دشمن از انواع سیاست های نرم افزارنه استفاده میکردند. تیمور از جمله فرمانروایانی است که از سیاست های نرم افزارنه بیشتر از جنگ فیزیکی برای غلبه بر دشمانش بهره گرفت. وی با استفاده از روش ایجاد رعب و وحشت در دل دشمنان، تضعیف قوای روحی و جسمی آنان و بهره گیری از اختلافات داخلی و ایجاد تفرقه و دو دستگی در بین رقیبان به پیروزی های بزرگی در میدان های جنگ دست یافت، همچنین با استفاده از انتشار اخبار کذب و نادرست بر دشمنانش غلبه کرد. او با این روشها به تضعیف روحیه ارتش قدرتمندترین سلاطین آن عصر نظیرسلطان بایزید عثمانی و ممالیک مصر پرداخت. سلطان عثمانی که در جنگ با دول مسیحی اروپا شهرت فراوانی بدست آورده بود در مواجه با تاکتیک های نظامی تیمور به زانو درآمد. تیمور در درون مرزهای عثمانی ارتش پیاده نظام سلطان بایزید را به دنبال ارتش سواره نظام خود کشاند و از این طریق آنها را از نظر جسمی خسته و ناتوان ساخت. او با روش های مشابه بر ارتش سایر دول متخاصم غبله کرد. در این مقاله تلاش شده در پاسخ به این سوال که تیمور از چه سیاست های نرم افزارنه ای برای غلبه بر دشمنانش بهره میگرفت؟ به کاربست سیاست های نرم افزارانه وی در فتوحاتش به روش توصیفی و تحلیلی اشاره شود تا رمز موفقیت او در لشکرکشی ها و علت پیروزی وی روشن گردد و در نتیجه نشان داده شود که تدابیر سیاسی فرمانروایان و حاکمان بیشتر از شمشیر و سلاح نظامیان در حصول به اهدافشان کارساز است.
اگر چه در خصوص منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران پژوهشهای درخور توجهی انجام شده، اما بحث فرهنگ همچنان ـ به دلیل اهمیت راهبردیی که دارد ـ حائز توجه دو چندان است. دلیل این امر به بنیاد و هویت فرهنگی نظام ...
بیشتر
اگر چه در خصوص منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران پژوهشهای درخور توجهی انجام شده، اما بحث فرهنگ همچنان ـ به دلیل اهمیت راهبردیی که دارد ـ حائز توجه دو چندان است. دلیل این امر به بنیاد و هویت فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران باز میگردد که منجر شده فرهنگ به مثابه منبع بیبدیل قدرت نرم تبدیل شود. از این منظور نگارنده از جایگاه «هویت فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران در معادلات قدرت نرم» سؤال نموده و به منظور ارایه پاسخی مناسب برای این پرسش، عناصر نظریه قدرت نرم در ایران را مورد تحلیل قرار داده است. محقق با استفاده از روش تحلیلی نشان داده که قدرت نرم از در سه سطح با هویت فرهنگی درا جمهوری اسلامی ارتباط دارد؛ سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی. این تحلیل بدلیل جامعیت، از توان تفسیری و تجویدی بیشتری برای صیانت و ارتقاء قدرت نرم در ایران برخوردار است.
قدرت یکی از مفاهیم اساسی در حوزه سیاست بینالملل است. تصمیم گیرندگان و سیاستمداران در این حوزه به دنبال توانایی تحصیل هدف های سیاست خارجی خود هستند؛ در واقع این همان مفهوم قدرت در سیاست بینالملل است. ...
بیشتر
قدرت یکی از مفاهیم اساسی در حوزه سیاست بینالملل است. تصمیم گیرندگان و سیاستمداران در این حوزه به دنبال توانایی تحصیل هدف های سیاست خارجی خود هستند؛ در واقع این همان مفهوم قدرت در سیاست بینالملل است. کسب و تولید قدرت در دنیای جدید در مقایسه با دوران قبل از الگوهای متفاوتی پیروی میکند، و با تحولاتی که بعد از جنگ جهانی دوم به ویژه دهه هفتاد به بعد در ساحت اندیشه و عمل به وجود آمد به نوعی، متغیرهای جدید را جهت تولید، اعمال قدرت و کسب نفوذ وارد حوزه سیاست بینالملل نموده، و این عرصه را به شدت تحت تأثیر عوامل فرهنگی و هویتی قرار داد. از این رو، کسب وجهه و اعتبار بینالمللی و نفوذ در افکار عمومی و به عبارتی، دسترسی به قدرت نرم، از جمله اهداف مهم و در عین حال، تصریح نشده دیپلماسی کشورها در حوزه سیاست بینالملل است؛ دیپلماسی عمومی به عنوان یکی از مکانیسمهای بکارگیری قدرت نرم در این زمینه نقش زیادی دارد. در این مقاله با بیان تحول مفهوم قدرت، تعرف قدرت نرم و مولفه های مؤثر آن بر سیاست بینالملل، به این پرسش که در بین مؤلفههای تأثیرگذار قدرت نرم بر سیاست بینالملل چه عواملی مؤثرتر هستند؟ پرداخته ایم. با استفاده از روش «توصیفی تحلیلی» دیپلماسی فرهنگی و رسانه را به عنوان مهمترین عوامل تأثیر گذار قدرت نرم در سیاست بینالملل میدانیم.
با تحلیل متن سند چشم انداز میتوان منابعی را یافت که قدرت نرم افزاری ایران را افزایش میدهند. در این میان، یکی از مولفههای راهبردی برای ارتقاء و اشاعه قدرت نرم افزاری نظام جمهوری اسلامی، «الهام ...
بیشتر
با تحلیل متن سند چشم انداز میتوان منابعی را یافت که قدرت نرم افزاری ایران را افزایش میدهند. در این میان، یکی از مولفههای راهبردی برای ارتقاء و اشاعه قدرت نرم افزاری نظام جمهوری اسلامی، «الهام بخشی فرهنگی» میباشد. سوال اصلی مقاله این است؛ با توجه به سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران، الهام بخشی فرهنگی چه تاثیری در ارتقاء قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در چشم انداز 1404 دارد؟ فرضیه مقاله آن است که الهام بخشی مطرح شده در سند چشم انداز، قدرت ملی ایران را میافزاید و با داشتن مولفههای چون؛ فرهنگ و ارزشهای اسلامی، الگوی مردم سالاری دینی، تحکیم توسعه کارآمد و ارائه الگوی پیشرفت، نواندیشی دینی، معناسازی و پویایی فکری و ترویج جامعه اخلاقی از قابلیت و پتانسیلهای زیادی برای ارتقاء قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. الهام بخشی، راهبردی به وسیله صدور فرهنگی انقلاب از طریق تبلیغ، ارائه یک الگو و مدل نمونه، استفاده از ابزار فرهنگ و تمدن، تاکید بر پتانسیلهای اسلامی و تواناییهای ایران به عنوان یک بازیگر موثر در منطقه جهان اسلام و شیوههای نرم افزاری صورت میپذیرد. این مقاله برای پاسخ به سوالات پژوهش و بررسی سند چشم انداز از مطالعات اسنادی-کتابخانه ای بهره گرفته و با روش تحلیل اسناد به واکاوی سند چشم انداز بیست ساله برای پاسخ سوالات میپردازد.