رحمت عباس تبار؛ عباداله اختری
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 77-94
چکیده
عقلانیت در معرفتشناسی، مفهومی هنجاری است و وقتی باوری را معقول به حساب میآوریم، حاکی از این است که وظیفهای معرفتشناختی را در پذیرفتن آن رعایت کردهایم. هدف از نوشتار این مقاله، بهرهگیری از کارکرد ...
بیشتر
عقلانیت در معرفتشناسی، مفهومی هنجاری است و وقتی باوری را معقول به حساب میآوریم، حاکی از این است که وظیفهای معرفتشناختی را در پذیرفتن آن رعایت کردهایم. هدف از نوشتار این مقاله، بهرهگیری از کارکرد نظریه عقلانیت انقلابی و ترویج این گفتمان، ضمن تاکید بر ارزشها و آرمانها، از منظر آیتالله خامنهای، با توجه به بازخوانی عقلسیاسی و انقلابی و مدل نظری عقلانیت ماکس وبر است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که رابطه میان انقلابیگری با عقلانیت چگونه است و مهمترین مبانی عقلانیت انقلابی کدامند؟ همچنین موانع عقلانیت را نیز مورد کاووش قرار خواهیم داد. از این رو پژوهش حاضر ضمن تمرکز بر این پرسشها، میکوشد دادههای لازم را از طریق مطالعه کتابخانهای استخراج و به روش توصیفی- تحلیلی آنها را مورد واکاوی و تجزیه وتحلیل قرار دهد. یافتههای اولیه پژوهش حاکی از آن است که نگاه و جایگاه عقلانیت انقلابی در اندیشه آیتالله خامنهای مبتنی بر گزارههایی چون: سعادت و غایت جامعه سیاسی، سیاست دین محور، تطبیق آرمان و واقعیت، سیاست اصل محور و مبتنی بر مردم سالاری دینی است. مفهوم عقلانیت در اندیشه مقام معظم رهبری را میتوان در چند مؤلفه خلاصه نمود. اول، داشتن رویکرد منطقی و محاسبهگر. دوم، نگاه انقلابی و به دور از محافظهکاری. سوم، توجه به واقعیات و وضعیت موجود.