محمد لعل علیزاده؛ محسن دیانت
دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 195-224
چکیده
پایان جنگ سرد چتر ابرقدرت ها را از سر اروپا و بسیاری از مناطق برداشت. الگوی نفوذ ابرقدرتها تغییر یافت. قدرتهای منطقهای ابتکار عمل را به دست گرفتند و ادبیات مربوط به قدرتهای منطقهای رواج یافت. وقوع ...
بیشتر
پایان جنگ سرد چتر ابرقدرت ها را از سر اروپا و بسیاری از مناطق برداشت. الگوی نفوذ ابرقدرتها تغییر یافت. قدرتهای منطقهای ابتکار عمل را به دست گرفتند و ادبیات مربوط به قدرتهای منطقهای رواج یافت. وقوع انقلاب اسلامی، طرح حکومت اسلامی، ایدئولوژی شیعی و به چالش کشیدن گفتمان لیبرالیستی همراه با مولفههای دیگر قدرت ملی نظیر ژئوپلتیک، ایران را به عنوان یک قدرت منطقهای مطرح ساخت. با توجه به اهمیت این جایگاه، چه سناریوهایی برای آینده قدرت منطقهای ایران قابل کشف و ارزیابی است. تجسم آینده، کشف و ارزیابی آیندههای ممکن و محتمل قدرت منطقهای ایران با روش آینده پژوهی پیگیری شد. با استفاده از روش سناریوسازی تصویرهای خوش بینانه، بدبینانه و ترکیبی از آینده قدرت منطقهای ایران ترسیم گردید. با تبیین بخشهای سناریو و شواهد آنها، سناریوی ترکیبی؛ استمرار ایدئولوژی مقاومت و در حین تاکید بر تعامل موردی با غرب به عنوان تصویر نزدیک تر به واقعیت آینده جایگاه قدرت منطقهای ایران محتملتر است. ترسیم سناریوهای قدرت ایران در قالب مبنای نظری مجموعه بخشهای سناریو(عناصر نسبتا مشخص، نیروهای پیشران و عدم قطعیتها) و سناریوی ترکیبی بیانگر تداوم قدرت ایران و بازافرینی هویت انقلابی، پایبندی به مقاومت، اصولگرایی و آرمانگرایی واقع بین، در کنار تعامل موردی با غرب و تداوم مذاکرات 2021 است.