نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
پژوهش پیشرو با تأکید بر آیات شریفه قرآن کریم سعی دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که: ساحتهای سازنده نظریه قدرت نرم در گفتمان اسلامی کدامند؟.در این راستا نویسندگان تلاش دارند تا ساحتهای «قدرت نرم» در اسلام را تحلیل و در نهایت اصول حاکم بر نظریهای اسلامی قدرت نرم را در قیاس با رویکرد سکولار ارایه نمایند.دلیل این امر آن است که: نظریه «قدرت نرم سکولار» دارای نقایص و تعارضهایی با آموزههای دین مبین اسلام است و بهرهگیری از آن منوط به اصلاح و بازتولید قدرت نرم در چارچوب گفتمان اسلامی، میباشد. در این خصوص نویسندگان ابتدا با بهرهگیری از روش توصیفی- تحلیلی، شرحی انتقادی از «قدرت نرم» در گفتمان سکولار غربی ارائه داده اند و سپس با استفاده از روش تفسیر موضوعی قرآن کریم ، ساحتهای این مفهوم در گفتمان اسلامی را استنباط و با اصول رویکرد سکولار مقایسه نموده اند. به عبارت دیگر، منظومه مفهومی و نظری قدرت نرم متناسب با اصول گفتمان اسلامی شناسایی و سازماندهی گشته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که انگاره «قدرت نرم» در گفتمان غربی تکبعدی و ناظر بر وجه مادی انسان است و لذا میان قدرت و اخلاق تفکیک قائل شده و از درک سایر منابع قدرت عاجز میباشد؛ حالآن که در گفتمان قرآنی این نظریه از چهار ساحت برخوردار بوده و در آن علاوه بر منابع قدرت، به مدیریت، استحکام و خاستگاه قدرت نیز توجه شده است.
کلیدواژهها
فهرست منابع
- قرآن کریم.(ترجمه محمدمهدی فولادوند.1388. رسمالخط عثمان طه، تهران: هلیا)
- آقامهدوی، اصغر و نادری باب اناری،مهدی(1390) «کاربرد قدرت نرم از ناحیه استکبار؛ رویکرد قرآنی»، دو فصلنامه دانش سیاسی، سال هفتم، شماره 2.
- افتخاری، اصغر(1389) «اسلامی نمودن روابط بینالملل؛ رویکردی قرآنی»، مجموعه مقالات اخلاق و روابط بینالملل، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- افتخاری، اصغر(1387) «دو چهره قدرت نرم»، مجموعه مقالات قدرت نرم و سرمایه اجتماعی(مطالعه موردی بسیج)، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- افتخاری، اصغر(1391) «مفهوم و جایگاه جنگ نرم در گفتمان انقلاب اسلامی»، فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال اول، شماره 2.
- افتخاری، اصغر(1392) امنیت اجتماعیشده؛ رویکردی اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- باقری، سیامک(1387) «بسیج و مدیریت قدرت نرم؛ رویکردی سیستمتیک»، مجموعه مقالات قدرت نرم؛ فرهنگ و امنیت(مطالعه موردی بسیج)، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- بصیرتی،محمد کاظم؛ جمشیدیان،هادی(1390) «مقایسه قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران و قدرت نرم غرب» در فصلنامه امنیت ملی، شماره اول، تابستان 1390.
- پور احمدی،حسین؛ جعفری پناه،مهدی(1391) «اخلاق به مثابه قدرت نرم با رویکرد اسلامی» در مجله علوم سیاسی، سال پانزدهم، شماره 57، بهار 1391.
- پیشگامی فرد،زهرا؛ قالیباف،محمد باقر؛ پورطاهری،مهدی؛ صادقی،علی(1390) «جایگاه قدرت نرم در قدرت ملی با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران» در فصلنامه راهبرد، شماره 61، زمستان 1390.
- طباطبایی، سیدمحمد حسین(1417ق) المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- طیب، سیدعبدالحسین(1378) اطیب البیان فی تفسیرالقرآن، تهران: انتشارات اسلام.
- قرائتی، محسن(1383) تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
- قوام، میرعظیم(1384) نقش امدادهای الهی و معنویت در تحولات سیاسی، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ناجا.
- کلاهچیان، محمود(1387) «بررسی و نقد قدرت نرم در گفتمان غربی»، مجموعه مقالات قدرت نرم و سرمایه اجتماعی(مطالعه موردی بسیج)، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- لوکس، استیون(1372) قدرت. ترجمه فرهنگ رجایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- مطهری، مرتضی(1386) بیست گفتار، تهران: انتشارات صدرا.
- مطهری، مرتضی(1384) سیری در سیره نبوی، تهران: انتشارات صدرا.
- مطهری، مرتضی(1387) فلسفه اخلاق، تهران: انتشارات صدرا.
- مکارم شیرازی، ناصر(1374) تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- مکفرسون، سی.بی(1380) «هابز: تحلیلگر قدرت و صلح»، در: توماس هابز، لویاتان. حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
- میلسن، ژان(1388) «دیپلماسی عمومی نوین؛ از تئوری تا عمل»، در:دیپلماسی عمومی نوین؛ قدرت نرم در روابط بینالملل، رضا کلهر و سیدمحسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام) .
- واتانایه، یاسوشی و مک کانل، دیوید ال. (1389) فرهنگ عامه و قدرت نرم : مطالعه موردی ژاپن و ایالات متحده، محمد روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- نای، جوزف. اس(1382) کاربرد قدرت نرم. سید رضا میرطاهر، تهران: نشر قومس.
- نای، جوزف. اس(1387) قدرت نرم.سیدمحسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- نای، جوزف. اس(1389)«درک قدرت نرم»، در:مجموعه مقالات آموزش عالی، فرهنگ عامه و قدرت نرم(مطالعه موردی ژاپن و ایالات متحده. سیدمحسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- هرسیج، حسین؛ تویسرکانی، مجتبی(1388) «مقایسه میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه» فصلنامه دانش سیاسی. سال پنجم، شماره اول،بهار وتابستان 1388، صص 169-203.
- هوکینگ، برایان(1388)«بازاندیشی در دیپلماسی عمومی نوین»، در: ژان میلسن و همکاران «دیپلماسی عمومی نوین؛ قدرت نرم در روابط بینالملل.رضا کلهر و سیدمحسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق(علیهالسلام).
- Carr, E.H. (1964). The Twenty Years Crisis, 1919-1939, An Introduction to the Study of International Relations, New York, Harper & Row.
- https://www.govtrack.us/congress/bills/105/hr4655
- Reinold, T. (2003). Soft Power in Foreign Policy. Berlin: VDM Verlag