نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران

2 استادیار گروه مدیریت رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، نور، ایران

3 استادیار گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران

چکیده

اسلام دارای دیدگاهی جامع درباره نحوه سامان دادن نظام‌های فردی و جمعی است. همچنین رسانه‌ها نقشی اساسی در هدایت جامعه برعهده دارند. در کشور ما غالباً رسانه‌ها به‌صورت تقلیدی از رسانه‌های غربی فعالیت می‌کنند. در این پژوهش تلاش شده مدل مطلوب رسانه بر اساس مبانی و معارف اسلامی طراحی و تبیین شود. روش پژوهش در این تحقیق، کیفی؛ نظریه زمینه‌ای با رویکرد سیستماتیک است که جامعه آماری آن 18 نفر شامل: اساتید دانشگاه، متخصصان و صاحب‌نظران حوزه رسانه، خبرنگاران نمونه، و مدیران عامل خبرگزاری‌ها بوده‌اند که به‌صورت هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده و مورد مصاحبه نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از کدگذاری استفاده شد. در کدگذاری باز 1023 مفهوم، در کدگذاری محوری 119 مفهوم کلیدی و 58 مقوله استخراج شد و در کدگذاری انتخابی از تلفیق همه مقوله‌ها 18 بعد شناسی شد. این ابعاد شامل: مقوله اصلی: (رشد فرستنده، رشد پیام، رشد مخاطب) راهبردها: (سازمانی، محتوایی، و آموزشی و پژوهشی). شرایط زمینه‌ای: (فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، و علمی) عوامل مداخله‌گر: (رسانه‌های سیاه، و تحریم و سانسور) پیامدها: (رشد فردی، رشد در ارتباط با طبیعت، و رشد در ارتباط با جامعه) و عوامل علی: (فقدان مبانی صحیح، راهبردهای مبهم، و نتایج نامطلوب) می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing an optimal media model based on Islamic principles and teachings

نویسندگان [English]

  • payam tirandaz 1
  • ali fallah 2
  • mohamad reza bagherzadeh 3
  • mehrdad matani 3

1 Managing Director Fars News Agency

2 Assistant Professor of Media Management, Islamic Azad University, Noor Branch

3 Assistant Professor of Management, Islamic Azad University, Ghaemshahr Branch

چکیده [English]

The media play an essential role in educating, informing, decision-making and directing the thoughts and feelings of society. In our country, the media often operate in imitation of the Western media and without accurate and scientific use of Islamic principles and teachings. For this reason, in this research, an attempt has been made to design and explain the optimal media model based on Islamic principles and teachings.

The research method used in this research is a qualitative method of contextual theory with a systematic approach. The statistical population in the qualitative section is 18 people, including university professors in the fields of media and Islamic education, media and news experts, exemplary journalists, CEOs and media experts in the field. There were seminaries, think tanks and other institutions that were purposefully selected and snowballed and interviewed in a semi-structured manner. Then, open, axial and selective coding was used to analyze the data. In open coding, 1023 concepts were obtained and in axial coding, 119 key concepts and 58 categories were extracted. In the selected coding, based on the above dimensions, the desired media model was designed based on Islamic principles and teachings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic media model
  • media leadership
  • Islamic media
  • Fars News Agency
آشنا، حسام الدین و رضی، حسین (1376). «بازنگری نظریه‌های هنجاری رسانه‌ها و ارائه دیدگاهی اسلامی»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع)، شماره 4 (2)، صص 246ـ207.
بکت، چارلی و جیمز، بال (1394). زشت و زیبای پدیده ویکی‌لیکس خبر در عصر شبکه‌ای، ترجمه حبیب‌الله معظمی، تهران: انتشارات اطلاعات.
جابری منش، عذرا، شیری، اردشیر و تابان، محمد (1398). «فهم شکل­گیری صمیمیت سازمانی با استفاده از روش داده­بنیاد»، فصلنامه مدیریت سازمان­های دولتی، 7 (2)، بهار، صص 11-26.
رضوی زاده، سید نورالدین (۱۳۸۶). بررسی تأثیر مصرف رسانه‌ها بر سبک زندگی ساکنان تهران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
رفیعی آتانی، عطاالله (1398). نظریه‌پردازی با رویکرد حل مسائل زندگی عقلایی‌ترین رویکرد مجمع عالی علوم‌انسانی اسلامی، تهران: مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا.
زین‌العابدینی، پیام (1393). «تفاوت‌های مدیریت رسانه اسلامی با مدیریت رسانه غربی»، کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی، قم.
سینوی، برکه اله (1398). «تبیین و بررسی"النفس فی وحدت‌ها کل القوی" از منظر صدرالمتألهین شیرازی»، مجله بین‌المللی متافیزیکا، 2(3)، صص 131-145.
گلفشان، عاطفه و واثق، محمود (2016). «بررسی و تبیین نقش اندیشه‌های فلسفی در جغرافیای سیاسی (مطالعه موردی: جغرافیای سیاسی در اندیشه توماس هابز)»، پژوهش‌های جغرافیای سیاسی، 1(1)، صص 167-199.
مجلسی، محمدباقر (1404ق.). بحارالانوار، بیروت: مؤسسه الرفاء، جلد 110.
مک کوایل، دنیس (1382). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی، ترجمه پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و پژوهش‌های رسانه.
مک کوایل، دنیس (1394). مخاطب‌شناسی، ترجمه مهدی منتظر قائم، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
مولانا، سید حمید (1382). الگوی مطبوعات و رسانه‌های اسلامی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
حسینی، حسن (1386). «دین و رسانه؛ رسانه دینی یا دین رسانه‌ای مطالعات نظری»، مجموعه مقالات دین و رسانه، تهران: مرکز پژوهش‌های رادیو.
یوسف زاده، حسن (1394). درآمدی بر ارتباطات جمعی از منظر اسلام الگوی رسانه مطلوب، قم: موسسه آموزشی امام خمینی.
مولانا، سید حمید (1388). در نسبت دین و ارتباطات، درآمدی بر کتاب دین در عصر رسانه نوشته استوارت هوور، ترجمه علی عامری مهابادی، فتاح محمدی و اسماعیل اسفندیار، قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما.
Bahmannia, Hengameh, Malaki, Hassan, Khosravi, Mahboubeh (2020). Designing a Model for Teacher Competencies in Elementary Education. Iranian Journal of Educational Sociology,3(3), October.
 Strauss, A.L. & Corbin, J.M (1998). Basics of qualitative research: techniques and procedures for developing grounded theory. 2nd edn, Thousand Oaks, California.