نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران
2 دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران
چکیده
با عنایت به بیانات امام خمینی و رهبر معظم انقلاب اسلامی و نیز اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران، می‌توان نتیجه گرفت همان‌گونه که مردم ایران در عرصه‌های گوناگون این انقلاب نقشِ محوری داشته‌اند، در عرصه بین‌المللی نیز باید نقش کلیدی و مؤثری ایفا کنند و به تعبیر این پژوهش، «مردمی‌سازی دیپلماسی فرهنگی» صورت گیرد. مشاهده وضع موجود نشان می‌دهد که این مهم، آن‌چنان‌که باید محقق نشده است و پژوهش حاضر به‌دنبال شناخت موانع و آسیب‌های تحقق مردمی‌سازی دیپلماسی فرهنگی است. بدین منظور از روش مشاهده (مشارکتی و غیر مشارکتی)، مصاحبه نیمه ساخت‌یافته و اسنادی برای گردآوری داده‌ها، و از روش تحلیل مضمون برای تحلیل داده‌های کیفی تحقیق استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد دیپلماسی فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران، هنوز نتوانسته به سطح مردمی‌شدن دست یابد و آسیب‌ها و موانع متعددی از تحقق آن جلوگیری کرده است. این آسیب‌ها و موانع را می‌توان در سه دسته کلی «از سوی متولیان رسمی»، «از سوی بازیگران مردمی» و «از سوی عوامل بیرونی» در نظر گرفت که هر یک مجموعه‌ای از آسیب‌ها و موانع خُردتر را شامل می‌شوند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Damages and Obstacles to the Participation of Cultural Diplomacy in Iran; A Qualitative Research
نویسندگان [English]
- Nader Jafari Haftkhani 1
- Mohammad Reza Koohkan 2
1 The Faculty of Islamic Studies and Management, Imam Sadiq University, Tehran
2 The Faculty of Culture and Communication, Imam Sadiq University, Tehran
چکیده [English]
With regard to the statements of Imam Khomeini and the Supreme Leader of the Islamic Revolution, as well as the superior documents of the Islamic Republic of Iran, it can be concluded that as the Iranian people have played a pivotal role in various areas of this revolution, they must also play a key role in the international arena. According to the research, the "participation of cultural diplomacy" should be occurred. The current situation shows that this important issue has not been realized, as it should be. The purpose of this research was to identify the damages and obstacles to the realization of the participation of cultural diplomacy. For this purpose, the participant and non-participant observation method, semi-structured interviews, and documents were used to collect data. In addition, the thematic analysis was used to analyze the qualitative data of the research. The results indicate that cultural diplomacy in the Islamic Republic of Iran has not yet reached the participation level and several damages and obstacles have prevented it from being realized. These damages and obstacles can be considered in three general categories including "by official custodians", "by popular actors", and "by external factors", each containing a set of micro damages and obstacles.
کلیدواژه‌ها [English]
- Participation
- Cultural Diplomacy
- NGOs
- Public Participation
- قرآن کریم.
- اسنو، نانسی و تیلور، فیلیپ ام (1390). کتاب مرجع دیپلماسی عمومی، ترجمه روح‌الله طالبی آرانی، تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
- ایزدی، فؤاد (1390). دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال ایران، تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
- ایوبی، حجت‌الله (1392). 1970 روز در شماره شش ژان بارت، تهران: نشر ثالث.
- باقری‌فرد، محمدحسین و توکلی، عبدالله و الوانی، سیدمهدی (1394). «سیاست‌گذاری فرهنگی در دولت دینی»، حکومت اسلامی، شماره ۷۵، صص ۱۶۵-۱۸۸.
- بشیر، حسن (1395). دیپلماسی گفتمانی: تعامل سیاست، فرهنگ و ارتباطات، تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
- جعفری هفت‌خوانی، نادر (1393). سیاستِ اخلاقی و اخلاق سیاسی؛ مجموعه خطبه‌ها و سخنرانی‌های آیت‌الله مهدوی‌کنی در نماز جمعة تهران (گردآوری و تدوین)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
- جعفری هفت‌خوانی، نادر (1385). «از دیپلماسی عمومی تا دیپلماسی دیجیتال: بررسی موردی سایت فارسی وزارت امور خارجه آمریکا»، در مجموعه مقالات همایش ارتباطات بین فرهنگی و سیاست خارجی: رویکردی ایرانی، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی، صص 285-327.
- جنیدی، رضا، ملائی، مسعود (1398). «راهبردهای مبتنی بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با قدرت هوشمند ایالات متحده آمریکا»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 3، شماره 8، بهار، صص 89-65.
- حبیبی، محسن (1395). واکاوی مختصات مردمی‌سازی ادارة امور عمومی از منظر مقام معظم رهبری، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، استاد راهنما: دکتر علیرضا چیت‌سازیان.
- خانی، محمدحسن (1385). «نقش فرهنگ و ابزارهای فرهنگی در طراحی و پیشبرد دیپلماسی؛ با تأکید بر سیاست خارجی آمریکا»، در مجموعه مقالات همایش ارتباطات بین فرهنگی و سیاست خارجی: رویکردی ایرانی، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی، صص 225-240.
- دانایی‌فرد، حسن و اسلامی، آذر (1390). ساخت نظریه بی‌تفاوتی سازمانی: کاربرد استراتژی پژوهشی نظریه داده‌بنیاد در عمل، تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
- دانایی‌فرد، حسن و جوانعلی‌آذر، مرتضی (1395). «خردمایه دخالت دولت»، حسن دانایی‌فرد، در مجموعه مقالات گفتارهای جدید در خط‌مشی‌گذاری عمومی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، صص ۲۳-۶۵.
- ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397). «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 2، پاییز و زمستان.
- زائری، محمدرضا (1395). درس‌نامة فعالیت‌های فرهنگی، جلد اول.- اصفهان: مجموعه فرهنگی عاشورائیان.
- سیمبر، رضا و مقیمی، احمدعلی (1394). «منافع ملی و شاخص‌های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»، سیاست جهانی، دوره 4، شماره 1، صص 7-38.
- صادقی، سیدصاحب و اسفندیاری، احمد (1392). دیپلماسی فرهنگی آمریکا در خاورمیانه، تهران: انتشارات خبرگزاری فارس.
- صادقی، محمدمسعود (1391). «فرصت‌ها و تهدیدهای واگذاری فعالیت‌های فرهنگی بین‌المللی به سازمان‌های مردم‌نهاد با تمرکز بر دستور کار سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی»، روابط فرهنگی، شماره 6، صص 18-23.
- صالحی امیری، سیدرضا و محمدی، سعید (1389). دیپلماسی فرهنگی، تهران: ققنوس.
- عزیزی بساطی، مجتبی (1392). دیپلماسی عمومی آمریکا در خاورمیانه، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
- فیلیک، اووه (1391). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
- قدمی، محسن و مصطفوی، حمید (1388). «اهمیت فعالیت‌های فرهنگی در روابط بین‌الملل و ارائه مدل عملیاتی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»، مدیریت فرهنگی، دوره 3، شماره 5، صص 61-83.
- کریمی، صدیقه و نصر، احمدرضا (1392). «روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌های مصاحبه»، عیار پژوهش در علوم انسانی، شماره 7، صص 71-94.
- کلهر، سینا و صادقی، محمدمسعود (1389). بررسی وضعیت دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران: دستگاه‌ها و نهادهای فعال، گزارش منتشرشده دفتر مطالعات فرهنگی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
- کوهکن، محمدرضا (1397). تدوین الگوی سیاستی مردمی‌سازی دیپلماسی فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر تجربه‌کاوی نمونه‌های موفق ایرانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، به‌راهنمایی نادر جعفری هفت‌خوانی.
- Attride-Stirling, J, (2001). "Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research", Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, 385-405.
- King, N, & Horrocks, C, (2010). Interviews in qualitative research, London: Sage.
- Norwich University Public Administration, "Characteristics of Successful Public Policy", Norwich University Public Administration, Retrieved 24 Nov 2014.
- Marume, S.B.M; Ndudzo, D. and Jaricha, E., (2016). "Types and Kinds of Public Policy and Public Policy Making", Journal of Research in Humanities and Social Science. Vol. 4, Issue 4, 23-28.
)