فصلنامه علمی مطالعات قدرت نرم

جایگاه و نقش علمی زنان در قدرت نرم (مطالعه موردی نقش زنان در ارکان نشریات علمی)

زهرا نامور؛ نرجس ورع

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1401

چکیده

  تولیدات علمی و نشریات به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی علم و فناوری در سیاست‌گذاری‌های علمی و تاثیر آن بر لایه سوم دیپلماسی علم و فناوری (قدرت نرم) حائز اهمیت هستند. از اینرو مطالعه حاضر با هدف بررسی ...  بیشتر تولیدات علمی و نشریات به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی علم و فناوری در سیاست‌گذاری‌های علمی و تاثیر آن بر لایه سوم دیپلماسی علم و فناوری (قدرت نرم) حائز اهمیت هستند. از اینرو مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان حضور زنان در جایگاه‌های مدیریتی ارکان نشریات انجام شده است. پژوهش پیمایشی- توصیفی و از نوع وب‌سنجی است. جنسیت سردبیر، مدیر مسئول و اعضای هیات تحریریه نشریات معتبر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از طریق اطلاعات مندرج در وبگاه نشریه یا صفحه شخصی آنان گردآوری و ذخیره و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، علیرغم اینکه زنان همانند مردان از منابع با ارزش جامعه به شمار می‌روند و هم‌دوش آنان نقش عمده‌ای در توسعه پایدار دارند؛ اما تنها در 10 درصد نشریات نقش سردبیری و در 12 درصد نشریات جایگاه مدیر مسئولی را برعهده داشتند. همچنین در مجموع 8 درصد عضویت هیات تحریریه نشریات را شامل می‌شوند. این در حالی است که بیش از 90 درصد نشریات که با سردبیری زنان منتشر می‌شود دارای رتبه‌های بین‌المللی، الف و ب هستند و این امر می‌تواند نشان از توانایی زنان در اداره و مدیریت نشریات داشته باشد. در نهایت با تأکید بر یافته‌ها می‌توان استدلال کرد، برای رفع بی‌عدالتی جنسیتی و مشارکت بیشتر زنان در افزایش قدرت نرم از بعد علم و فناوری، سیاست‌گذاری-های کنونی در این حوزه ناکافی به نظر می‌رسد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 413.21 K

پیش ران های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در اندونزی

سیدمحمد موسوی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1401

چکیده

  اندونزی به عنوان بزرگترین کشور اسلامی در عرصة بین الملل و نیز در میان کشورهای اسلامی از جایگـاهی در خور اهمیت برخوردار است. تحقیق در مورد شیعه به عنوان یکی از فرقه های مهم اسلامی در اندونزی ازیک سو و تاثیر ...  بیشتر اندونزی به عنوان بزرگترین کشور اسلامی در عرصة بین الملل و نیز در میان کشورهای اسلامی از جایگـاهی در خور اهمیت برخوردار است. تحقیق در مورد شیعه به عنوان یکی از فرقه های مهم اسلامی در اندونزی ازیک سو و تاثیر گسترش تشیع در شکل گیری تأثیرات فرهنگی یا متنی در منطقه مالایی و اندونزی از سوی دیگر همواره موضوع جالبی برای تحقیق بوده است. هدف مقاله بازشناسی منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران به عنوان برگترین کشور شیعه در اندونزی است. نگارنده درصدد است با کاربست نظریه قدرت نرم به عنوان مبانی نظری و بهره گیری از روش تحقیق توصیفی تحلیلی، منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در اندونزی،احصاء و بازشناسی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که ظهور و گسترش ایدئولوژی سیاسی مذهبی تشیع در مجمع الجزایر علاوه بر احیاگرایی جهانی اسلامی نتیجه بازتاب نرم افزاری انقلاب اسلامی ایران است. در نتیجه، جمهوری اسلامی ایران در نفوذ خود در کشور اندونزی از ابزار فرهنگی و قدرت نرم استفاده کرده است. مذهب‌‌‌تشیع، رهبران شیعی، شبکه ارتباطی روحانیت و شبکه ارتباطی دانشگاهیان و روشنفکران مهمترین پیش ران های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در کشور اندونزی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 392.51 K

واکاوی ابعاد و مولفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در اسناد بالادستی

علی صادقی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1401

چکیده

  جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بازیگران نظام بین‌الملل، برای ساماندهی فعالیت‌های خود در داخل، تعامل با سایر بازیگران سیاسی و به طور کلی برای بقا و تعاملات خود ناگزیر به کسب سطحی از قدرت است. اکنون ...  بیشتر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بازیگران نظام بین‌الملل، برای ساماندهی فعالیت‌های خود در داخل، تعامل با سایر بازیگران سیاسی و به طور کلی برای بقا و تعاملات خود ناگزیر به کسب سطحی از قدرت است. اکنون که بسیاری از قواعد و معادلات حاکم بر روابط داخلی و بین‌الملل دستخوش تحولات گسترده‌ای شده است، دستیابی به این اهداف را نمی‌توان تنها با تکیه بر قدرت سخت دنبال کرد؛ بلکه نیاز به نوع دیگری از قدرت است که بتوان با کمترین هزینه به بیشترین اثرگذاری دست یافت. این شکل از قدرت همان «قدرت نرم» است. ج.ا.ایران که با اتکاء بر دو اصل دین و وحدت مردمی شکل گرفت، با تکیه بر همین قدرت که از مبانی و اصول اساسی در اسناد بالادستی الهام گرفته است، ضمن پایه‌گذاری انقلابی فرهنگی، توانست مسیر توسعه و شکوفایی داخلی را به خوبی طی کرده، تاب‌آوری اجتماعی و داخلی را افزایش داده و با گسترش دایرۀ نفوذ معنوی خود در منطقۀ غرب آسیا و جهان، نوعی گفتمان مقاومت را در برابر گفتمان‌های مدیریت سلطه و زور در دنیا به وجود آورد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی تلاش کرده است مولفه‌های قدرت نرم را در اسناد بالادستی شامل دین اسلام، گفتمان امام خمینی، اندیشه‌های رهبری، فرهنگ و تمدن، قانون اساسی و سند چشم‌انداز 20 ساله مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. نتایج نشان داد هرچند در برخی منابع فوق به طور مستقیم از قدرت نرم صحیت نشده است، اما در تمام این منابع، بر بهره‌گیری از قدرت نرم در پیشبرد اهداف انقلاب تأکید شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 691.81 K

شناسایی مؤلفه‌های قدرت نرم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال ایالات‌متحده آمریکا

محمد رجبی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 259-279

چکیده

  شکل و ماهیت مناسبات میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا در طول مدتی که از انقلاب اسلامی گذشته است، ماهیتی منازعه‌آمیز داشته و از رویارویی‌ سخت تا شیوه‌های نرم را در برگرفته است. بدین معنا، ...  بیشتر شکل و ماهیت مناسبات میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا در طول مدتی که از انقلاب اسلامی گذشته است، ماهیتی منازعه‌آمیز داشته و از رویارویی‌ سخت تا شیوه‌های نرم را در برگرفته است. بدین معنا، در مناسبات میان دو کشور ابتدا جنبه‌های سخت‌افزاری از اهمیت برخوردار بوده ولیکن باگذشت زمان و ناکارآمدی این ابزارها، بهره‌گیری از ابزارهای نرم‌افزارنه اهمیت یافته است. بر این اساس، هر دو کشور با آگاهی از این معادله سعی در افزایش و بهره‌وری بیشتر از ظرفیت‌های قدرت نرم خود نموده و درصدد برآمده‌اند تا برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی و حفظ منافع خود از طریق بهره‌گیری از ابزارهای قدرت نرم اقدام نمایند. پژوهش حاضر با طرح این پرسش که «قدرت نرم سیاست خارجی ایران در قِبال ایالات‌متحده آمریکا بر چه مبانی و مؤلفه‌هایی استوار بوده است؟»، این فرضیه را مطرح می‌نماید که «جمهوری اسلامی ایران با بهره‌گیری از پتانسیل‌های ایدئولوژی اسلامی- شیعی، رهبری و مردم توان بازدارندگی خود را افزایش داده و از این طریق، با تهدیدات نرم آمریکا مقابله نموده است». روش مورد استفاده در این پژوهش، کیفی از نوع توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری مطالب از فیش‌برداری استفاده شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 318.41 K

طراحی الگوی سبک زندگی اسلامی ایرانی در راستای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی(با تأکید بر قدرت نرم)

علیرضا حیدرنژاد؛ مهدی مقیمی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 281-304

چکیده

  هدف این پژوهش دستیابی به الگوی مطلوب سبک زندگی اسلامی ایرانی در راستای بیانیه گام دوم انقلاب و با تأکید بر قدرت نرم می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف اکتشافی از نوع توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت تحقیق کیفی است، ...  بیشتر هدف این پژوهش دستیابی به الگوی مطلوب سبک زندگی اسلامی ایرانی در راستای بیانیه گام دوم انقلاب و با تأکید بر قدرت نرم می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف اکتشافی از نوع توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت تحقیق کیفی است، یعنی استخراج داده‌ها، ابعاد و مؤلفه‎‌ها با روش نظریه داده‌بنیاد استخراج گردید. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه است. جامعه آماری در این پژوهش را خبرگان مرتبط در این حوزه می‌باشند. برای شناسایی افراد در پژوهش حاضر، جامعه آماری متشکل از استادان دانشگاهی خبره ، مدیران ارشد و صاحب‌نظران که دارای حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد به بالا بوده‌ و مسلط به حوزه سبک زندگی اسلامی و دینی و قدرت نرم می‌باشند را شامل می‌شود. حجم نمونه در این تحقیق تا رسیدن به اشباع نظری بود، که این تعداد پس از مصاحبه با 32 نفر از خبرگان دانشگاهی ، مدیران و صاحب‌نظران در شهر تهران که دارای حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد به بالا و مسلط به حوزه سبک زندگی اسلامی و دینی و قدرت نرم بودند، به اشباع نظری رسیدیم. یافته‌های پژوهش نشان داد الگوی مستخرج که در مقابل ترویج سبک زندگی غربی به عنوان یک حربه قدرت نرم محسوب می‌شود، شامل چهار بعد یا مضمون فراگیر سبک اسلامی در ارتباط با خود، در ارتباط با خدا، فعالیت‌های فراغتی و سبک سازمانی جهادی و عمل انقلابی است. بعد سبک اسلامی در ارتباط با خود شامل 4 مؤلفه‌های بعد سبک اسلامی در ارتباط با خدا شامل 1مؤلفه‌؛ بعد سبک فعالیت‌های فراغتی شامل 2 مؤلفه‌ها و بعد سبک سازمانی جهادی شامل 1مؤلفه‌ سبک سازمانی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 499.66 K

منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق (2020-2010)

علی جدیدی؛ سوناز نصیری؛ سید صاحب برزین

دوره 11، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 29-54

چکیده

  یکی از تحولات نظام جهانی، ایجاد تغییر در ماهیت و اشکال قدرت و ارتقاء تاثیرگذاری قدرت نرم بر قدرت سخت بوده است. کشورهایی که به شکلی ماهرانه از ابزارهای فرهنگ، تمدن، تاریخ و جغرافیای خویش برای تحت تاثیر ...  بیشتر یکی از تحولات نظام جهانی، ایجاد تغییر در ماهیت و اشکال قدرت و ارتقاء تاثیرگذاری قدرت نرم بر قدرت سخت بوده است. کشورهایی که به شکلی ماهرانه از ابزارهای فرهنگ، تمدن، تاریخ و جغرافیای خویش برای تحت تاثیر قرار دادن دیگران استفاده کرده‌اند، در صحنه سیاست ملی و جهانی اقتداری به مراتب ماندگارتر و موثرتر یافته‌اند. کشور ایران، از هزاران سال پیش تاکنون، چه به عنوان کشور و تمدنی بسیار پیچیده و شگفت‌انگیز در چهار راه تمدن‌های بزرگ بشری؛ و چه در عصر کنونی به مثابه کشوری با کوله‌باری از تاریخ، فرهنگ و تمدن در قلب بحران‌های منطقه ای، و از سوی دیگر موقعیت ایران به عنوان بزرگ‌ترین کشور شیعه و وارث نخستین انقلاب مذهبی در دنیای جدید؛ بعنوان کانون تولید کننده قدرت نرم مطرح بوده است. بر این اساس پرسش اصلی که در این پژوهش مطرح شده این است که منابع فرهنگی قدرت نرم ایران در کشور عراق چیست ؟ فرضیه مطرح شده برای سؤال اصلی این پژوهش حاکی از آن است که جمهوری اسلامی ایران، منابع فرهنگی قدرت نرم متعددی را در بازه ی زمانی 2010 تا 2020 شامل؛ جایگاه والای مرجعیت در دو کشور، ریشه های ایرانیِ کشور عراق، گسترش زبان و ادبیات فارسی، آیین ها و رسومات، فرهنگ همزیستی مسالمت آمیز، پیشرفت دانش در ایران، حضور درصد قابل توجهی از شیعیان در ایران و عراق، سازمان های فرهنگی فعال ایران در منطقه و وجود حوزه های علمیه در دو کشور می باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 499.34 K

تجلی عناصر تمدن اسلامی در پیاده روی اربعین، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران

سعید حمیدی

دوره 11، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 55-83

چکیده

  اگر قدرت نرم را تعیین کننده قدرت نهایی در تمدن آینده بشری بدانیم و اعتبار عوامل مولّد آنرا، شرط تحقق قدرت نرم،امروزه پیاده روی اربعین با بازنمایی شاخصه های جامعه آرمانی و به تصویر کشاندن کارآمدی عوامل ...  بیشتر اگر قدرت نرم را تعیین کننده قدرت نهایی در تمدن آینده بشری بدانیم و اعتبار عوامل مولّد آنرا، شرط تحقق قدرت نرم،امروزه پیاده روی اربعین با بازنمایی شاخصه های جامعه آرمانی و به تصویر کشاندن کارآمدی عوامل تمدن اسلامی، از منابع قدرت نرم جهان اسلام محسوب میگردد.در این بین ضرورت این پژوهش شناسایی عناصر تمدن اسلامی در پیاده روی اربعین بعنوان قدرت نرم منطقه ای است. لذا پرسش اصلی این است که تجلی عوامل تمدن اسلامی در این مناسک چه تأثیری در نمود قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران داشته است؟نتایج این پژوهش توصیفی – تحلیلی که بر اساس اسناد کتابخانه ای بدست آمده نشان میدهد مراسم اربعین به موازات تقویت همسویی جوامع اسلامی، باعث ظهور عناصر تمدن اسلامی مانند محوریت ارزشهای الهی ، ظهور امت واحده اسلامی و تحقق همبستگی ملی گردید. بعلاوه تعمیق بیداری اسلامی، شناخت دشمن مشترک و تقویت جبهه مقاومت بعنوان نتایج بازشناسایی هویتی، در خلال پیاده روی به قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده اند. ضمنا انتظام عملی حاصل از اتحاد زائران پیاده، ضمن تامین امنیت بواسطه نهاد مردمی، مقابله با تروریسم را ابعادی جدید بخشید. این گفتمانِ فراملی با تاکید بر تساهل اسلامی و تکیه به ارزشهای مشترک انسانی، امت اربعینی را بعنوان بزرگترین اجتماع تمدنی از مرزها عبور داد و ضمن پیوند ملتها، به هویت یابی جوامع در سطوح تمدنی انجامید.لذا جمهوری اسلامی ایران با اتکاء بدین کارآمدی های تمدن زا، صیانت از دستآوردهای ملی و منطقه ایِ پیاده روی اربعین را بعنوان قدرت نرم در اولویت راهبردها قرار داده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 416.98 K

چالش های مذاکره امریکا و کره شمالی و الزامات تداوم آن در پرتو اعمال قدرت نرم

رئوف رحیمی؛ مهدیه حیدری

دوره 11، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 85-102

چکیده

  این مقاله از چشم انداز قدرت نرم به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که چرا مذاکره و دیپلماسی به عنوان ارکان اصلی قدرت نرم در حل و فصل مسئله هسته ای کره شمالی با ایالات متحده شکست خورده است؟ و چه الزاماتی ...  بیشتر این مقاله از چشم انداز قدرت نرم به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که چرا مذاکره و دیپلماسی به عنوان ارکان اصلی قدرت نرم در حل و فصل مسئله هسته ای کره شمالی با ایالات متحده شکست خورده است؟ و چه الزاماتی برای تداوم بکارگیری این اهرم های قدرت نرم در مسئله هسته ای کره شمالی وجود دارد؟ فرضیه موقتی مقاله این است که پیگیری اهداف متعارض از سوی امریکا و کره شمالی چون بازدارندگی هسته ای و بهبود اقتصادی از سوی کره شمالی و خلع سلاح کامل هسته ای از سوی امریکا، مهمترین دلیل شکست مذاکره و دیپلماسی است. اما الزم اصلی تداوم فرایند مذاکره و گفتگو به عنوان ایزار اصلی قدرت نرم، عدم کاربرد قدرت سخت(تحریم ها و ابزار نظامی) از سوی ایالات متحده و بستر سازی فرهنگ گفتگو در روابط بین الملل است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که هر نوع پیشرفتی در مورد کاهش آزمایشات کلاهک های هسته ای و یا خلع سلاح هسته ای کره شمالی به دست آید، صرفا از طریق تداوم مذاکره و گفتگو خواهد بود. از این رو، نزدیک شدن مواضع دو کشور به یکدیگر، با میانجیگری بازیگرانی مانند کره جنوبی، چین و روسیه، کاهش تأکید براهرم های قدرت سخت بر علیه کره شمالی و افزایش همکاری بین المللی به ویژه میان اعضای دائم شورای امنیت از یک سو ضرورت و الزام تداوم بکارگیری قدرت نرم را نشان می دهد. روش گردآوری داده ها مبتنی بر روش کتابخانه ای و روش تحقیق پژوهش مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 312.28 K

الگوی کاربست قدرت نرم در نفوذ فکری- فرهنگی غرب بر جریان روشنفکری دینی و نسبت آن با امنیت نرم ج.ا.ا

مهدی روحی؛ مهدی فیروزکوهی؛ حسین حسینی

دوره 11، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 103-132

چکیده

  با توجه به تحول وضعیت محیط و کشورها، امروزه در ادبیات امنیتی بجای بحث از قدرت سخت و نیمه سخت، سخن از قدرت نرم به میان می آید. قدرت های حامی وضع موجود، از مفاهیم فوق برای تاثیر گذاری و تغییر در جوامع هدف ...  بیشتر با توجه به تحول وضعیت محیط و کشورها، امروزه در ادبیات امنیتی بجای بحث از قدرت سخت و نیمه سخت، سخن از قدرت نرم به میان می آید. قدرت های حامی وضع موجود، از مفاهیم فوق برای تاثیر گذاری و تغییر در جوامع هدف در راستای منافع خود بهره می برند. حال، سوال اصلی این است غرب برای نفوذ فکری- فرهنگی بر طیف نخبگان روشنفکری دینی، چگونه از ابزار قدرت نرم استفاده می کند؟ مبتنی بر روش اجتهادی دلالت محور و چارچوب مفهومی قدرت نرم و رابطه نظریه و فرهنگ؛ زمینه نفوذ در جریان روشنفکری دینی از دو جنبه قابل تحلیل و بررسی است. اول؛ حضور و تحصیل در غرب، زمینه جذب فرهنگی را فراهم می کند در این صورت نظریه های طرح شده بجای اینکه جمع کننده میان سنت و مدرنیته باشد با روکش اسلامی ولی بن مایه غربی خواهد بود. دیگر اینکه در اثر داد و ستدی که میان فرهنگ و نظریه است، هر فرهنگی علم متناسب با خود را تولید کرده، نیز هر نظریه ای فرهنگ متناسب با خود را تقویت می کند. در این صورت بکارگیری نظریه های غربی برای تبیین و فهم دینی، بنیان فرهنگی جوامع سنتی را کاملا متلاطم و حتی متلاشی می کند در این صورت می توان استدلال کرد، غرب با هدف متلاطم کردن فضای فرهنگ سنتی، زمینه آشنایی روشنفکران با محیط فرهنگی و علمی غرب را فراهم می کند که می تواند ظریف ترین و نرم ترین مصداق نفوذ بوده و زمینه ای برای تضعیف امنیت نرم جمهوری اسلامی باشد

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 435.97 K

سازمان سیا، بحران‌های خاورمیانه بعد از 11 سپتامبر (2011 -2015 ) و کاهش قدرت نرم آمریکا

حبیب الله صفی پور؛ حسین کریمی فرد؛ حامد عامری گلستان؛ لنا عبدالخانی

دوره 11، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 161-188

چکیده

  نهادهای اطلاعاتی امریکا تلاش می نمایند با استفاده از رسانه و سینمای هالیوود وجهه مثبت و تصویری مقتدر، جذاب و شکست ناپذیری از عملیات های سیاسی، امنیتی و اطلاعاتی در خاورمیانه به نمایش گذاشته و از این ...  بیشتر نهادهای اطلاعاتی امریکا تلاش می نمایند با استفاده از رسانه و سینمای هالیوود وجهه مثبت و تصویری مقتدر، جذاب و شکست ناپذیری از عملیات های سیاسی، امنیتی و اطلاعاتی در خاورمیانه به نمایش گذاشته و از این طریق بر ذهن و قلب مخاطب تاثیر گذاشته و سیاستگزاری و تصمیمات بازیگران مختلف در این منطقه را تحت تاثیر قرار دهند. این کشور از نهادهای اطلاعاتی (سیا) برای پشتیبانی از عملیات نظامی و سیاست خارجی استفاده می کنند. برجسته کردن تهدیداتی تروریسم، بنیادگرایی، گسترش سلاح های کشتار جمعی در خاومیانه توسط نهادهای اطلاعاتی از عوامل مهم توجیه کننده بودجه های کلان و اقدامات غیر قانونی سیا به شمار می رود. روش پژوهش در این مقاله توصیفی و تحلیلی است. سوالی که این پژوهش تلاش می نماید به آن پاسخ دهد این است که کارکرد نهادهای اطلاعاتی از جمله سیا در خاورمیانه از سال 2001 تا 2015 چه تاثیری بر قدرت نرم این کشور ایفاء نموده است؟ شکست نهادهای اطلاعاتی در سنجش و ارزیابی تهدید، سیاست زدگی و ارائه اطلاعات نادرست و نقش آنها در اتخاذ تصمیات نادرست مثل حمله به عراق، عدم پیش بینی حملات 11 سپتامبر 2001 باعث اتخاذ تصمیات خشونت آمیز و تهاجمی و جنگ طلبانه در منطقه خاورمیانه شد. همین امر باعث مخدوش شدن چهره امریکا و کاهش قدرت نرم این کشور در خاورمیانه شده است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 434.52 K

گونه شناسی و منبع یابی «قدرت نرم» مبتنی بر تحلیل محتوای آیات قرآن کریم

محمد عترت دوست

دوره 11، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 219-242

چکیده

  از جمله بایسته‌های دین مبین اسلام در مواجهه با مسائل مستحدثه و نظریات جدید، استنطاق از قرآن کریم و طرح پرسش از این کتاب آسمانی است، اما قبل از طرح بحث به‌منظور پاسخگویی به این سؤال که دین مبین اسلام چه ...  بیشتر از جمله بایسته‌های دین مبین اسلام در مواجهه با مسائل مستحدثه و نظریات جدید، استنطاق از قرآن کریم و طرح پرسش از این کتاب آسمانی است، اما قبل از طرح بحث به‌منظور پاسخگویی به این سؤال که دین مبین اسلام چه نظری در باب موضوعات جدید دارد، پرداختن به «روش تحقیق» مناسب و کارآمد برای کشف و شناسایی آیات مرتبط با آن موضوع، از اهمیّت و ضرورت بیشتری برخوردار بوده و گام اساسی در پژوهش‌های میان‌رشته‌ای برای تحول در حوزه علوم اسلامی است. از جمله نظریه‌های جدید مطرح شده در عصر اخیر‌، موضوع «قدرت نرم» و مؤلفه‌ها و منابع ایجاد آن در جوامع انسانی است. اگرچه این نظریه ابتدا توسط اندیشمندان غربی مطرح شده، اما این سؤال همواره مطرح بوده که نظر قرآن کریم در رابطه با موضوع قدرت نرم چیست و چه ملاحظاتی در این زمینه مطرح شده است. در این مقاله تلاش شده تا در یک رویکرد میان‌رشته‌ای و با استفاده از روش‌ «تحلیل محتوای کیفی»، به تحلیل کیفی مضامین مستخرج از آیات قرآنی پرداخته و گونه های قدرت، منابع قدرت و ملاحظات آن را از منظر قرآن کریم تبیین نمائیم. یافته های تحقیق نشان می دهند در قرآن کریم از دو گونه قدرتهای جبهه حق و باطل سخن گفته شده و برای کسب قدرت نرم، چهار منبع حاکمیّت الهی، عزّت الهی، مالکیّت الهی و قدرت الهی معرفی گشته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 394.62 K

کالبدشکافی نقش قدرت نرم و دیپلماسی رسانه ای در تامین امنیت ملی ج.ا.ایران: مطالعه موردی بیداری اسلامی

هادی ابراهیمی

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 7-27

چکیده

  تحولات اخیر موسوم به بیداری اسلامی که درخاورمیانه و شمال آفریقا در جریان است، به دلیل اهمیت مناطق مذکور، تمام بازیگران قدرتمند بین المللی و منطقه‌ای سعی در تأثیرگذاری بر این تحولات مطابق دیدگاه های ...  بیشتر تحولات اخیر موسوم به بیداری اسلامی که درخاورمیانه و شمال آفریقا در جریان است، به دلیل اهمیت مناطق مذکور، تمام بازیگران قدرتمند بین المللی و منطقه‌ای سعی در تأثیرگذاری بر این تحولات مطابق دیدگاه های مبتنی بر امنیت و منافع ملی خود دارند؛ لذا ج.ا.ایران نیز از این امر مستثنی نخواهد بود، چراکه از یک سو نقش الهام بخشی در شکل‌گیری این تحولات داشته و از سوی دیگر به عنوان یکی از قدرتمندترین بازیگران منطقه با ماهیت اسلامی و فراملی انقلاب اسلامی خواهان افزایش نفود خود در راستای عملی ساختن اهداف سیاست خارجی خود می‌باشد. سوالی که مقاله حاضر قصد دارد به آن بپردازد این است که ج.ا.ایران به عنوان مهم ترین کشور تأثیرگذار در شکل گیری این موج عظیم، چگونه و از طریق چه ابزاری باید سیاست خارجی خود را تنظیم نماید تا حداکثر بهره‌برداری را از جریانات کنونی به سود گسترش هر چه بیشتر نفوذ، منافع، آرمان‌ها، ارزش‌های اسلامی و در مجموع افزایش ضریب امنیت ملی خود ببرد و همچنین مانع از منحرف ساختن بیداری اسلامی از مسیر اصلی خود و مصادره این حرکت‌های مردمی و اسلامی از سوی ابرقدرت‌ها به ‌ویژه آمریکا گردد. در این راستا فرضیه مقاله حاضر، تمرکز به روی قدرت نرم، دیپلماسی رسانه ای و استفاده مطلوب از شاخص‌های بارز آن داشته که بطور حتم مولفه یاد شده یکی از مهم‌ترین ابزار کاربردی سیاست خارجی در جهت دست‌یابی به اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران می باشد

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 284.62 K

قدرت انگاره‌ای به مثابه قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران

سعید شکوهی

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 53-76

چکیده

  این پژوهش بر آن است که مفهوم‌بندی رایج از قدرت نرم نمی‌تواند نفوذ و محبوبیت ایران در میان کشورهای منطقه را به‌خوبی تبیین نماید. دلیل آن هم این است که مولفه‌های قدرت نرم در این چهارچوب عمدتاً مولفه‌هایی ...  بیشتر این پژوهش بر آن است که مفهوم‌بندی رایج از قدرت نرم نمی‌تواند نفوذ و محبوبیت ایران در میان کشورهای منطقه را به‌خوبی تبیین نماید. دلیل آن هم این است که مولفه‌های قدرت نرم در این چهارچوب عمدتاً مولفه‌هایی مادی، این‌جهانی و سکولار هستند. از این‌رو باید یک مفهوم‌بندی متفاوتی از قدرت داشته باشیم تا بتوان این نفوذ و محبوبیت در میان ملل لبنان، فلسطین، عراق، یمن، افغانستان و دیگران را تبیین نمود.مقاله حاضر مدعی است که برای بررسی مولفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران باید از چارچوب مفهومی دیگری بهره جست. بنابراین، مسأله اصلی پژوهش حاضر یافتن چارچوب مفهومی جدیدی برای تبیین قدرت نرم ایران در منطقه است. به باور نویسنده و بر اساس یافته‌های یک مطالعه پایلوت و هم‌چنین هم‌راستا با برخی پژوهشی‌های پیشین، نویسنده باور دارد که ریشه این قدرت و نفوذ را باید در جهان‌بینی ایرانی-اسلامی حاکم بر جمهوری اسلامی ایران جست. از این‌رو، با استفاده از مدل نظری برگرفته از دیدگاه‌های آیت‌الله مطهری، مولفه‌های شکل‌دهنده به 3 بنیان جهان‌بینی، یعنی هست‌ها، آرمان‌ها و بایدهای جهان‌بینی ایرانی-اسلامی در نگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران مورد کاوش قرار گرفته است. برای کاویدن این جهان‌بینی از روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد جهت‌دار استفاده شده است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهند که هست‌ها و آرمان‌های جهان‌بینی ایرانی- اسلامی عمدتاً مولفه‌های انگاره‌ای هستند که به بایدهای رفتاری آن نیز شکل می‌دهند. از این‌رو ادعا می‌شود چارچوب مفهومی قدرت انگاره‌ای با مولفه‌های غیرمادی، دینی و آن‌جهانی می‌تواند تبیین بهتری از قدرت و نفوذ ایران در کشورهای دیگر به‌دست دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 346.75 K

تحلیل سیاست‌گذاری عمومی ایران در مقابله با تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا از منظر قدرت نرم

فاطمه نجف زاده؛ ماشاالله حیدر پور؛ محمد ترابی

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 153-176

چکیده

  از قبل وقوع انقلاب اسلامی، ایران یک کشور تحریم­خیز محسوب می‌شود. بنابراین همیشه درصدد بوده که راهکارهایی را برای مقابله با تحریم مدنظر قرار دهد. از آنجایی که بکارگیری قدرت سخت دارای هزینه­های گزاف ...  بیشتر از قبل وقوع انقلاب اسلامی، ایران یک کشور تحریم­خیز محسوب می‌شود. بنابراین همیشه درصدد بوده که راهکارهایی را برای مقابله با تحریم مدنظر قرار دهد. از آنجایی که بکارگیری قدرت سخت دارای هزینه­های گزاف هست، و با توجه به اینکه سیاستگذاری، مبتنی بر کمترین هزینه و بیشترین سود می‌باشد، کشورها در تلاش هستند تا از قدرت نرم بهره گیرند. از این رو این پژوهش با بکارگیری روش تحلیلی، انجام مصاحبه از اساتید متخصص و نخبگان حوزه تحریم و سیاست‌گذاری و همچنین منابع کتابخانه‌ای قصد دارد به تحلیل سیاست­گذاری عمومی ایران در وضع موجود با توجه به قدرت نرم در مقابله با تحریم‌های یکجانبه آمریکا بپردازد و نیز به این پرسش پاسخ دهد که راهکارهای سیاست‌گذاری عمومی ایران در مقابل تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا، از منظر قدرت نرم، چیست؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه­های فرهنگی و سیاست خارجی قدرت نرم بعنوان راهکار کاهش اثر تحریم در نظر گرفته شده­اند. اما در مؤلفه سیاسی، اقتصادی، استراتژیک قدرت نرم، که توجه اصلی تحریم به این حوزه بوده، ایران دارای آسیب و راهکارهایی را برای مقابله با تحریم در نظر گرفته است. راهکارهای کشور در بعد قدرت نرم بر مبنای اقتصاد مقاومتی، مدل ابهام خلاق، نظریه آشوب یا اثر پروانه‌ای، مدل اقتضائی، تعامل با کشورهای تحریمی یا همسایه قرار دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 352.24 K

تبیین بنیان‌های نظری نظام بین‌الملل معنایی اسلام با در نظرداشت انگاره قدرت نرم

روح‌اله پیربالائی؛ محمد حسین جمشیدی؛ مجتبی عبدخدایی؛ محسن اسلامی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 7-30

چکیده

  هدف این پژوهش واکاوی بنیان‌های نگرشی نظام بین‌الملل معنایی اسلام با در نظرداشت انگاره «قدرت نرم» است. نظام بین‌الملل معنایی اسلام، یک چیدمان فراساختاری است که با پذیرش واقعیت‌های مربوط به قدرت، ...  بیشتر هدف این پژوهش واکاوی بنیان‌های نگرشی نظام بین‌الملل معنایی اسلام با در نظرداشت انگاره «قدرت نرم» است. نظام بین‌الملل معنایی اسلام، یک چیدمان فراساختاری است که با پذیرش واقعیت‌های مربوط به قدرت، به‌دنبال بهبود وضعیت موجود جهت دستیابی به نظام مطلوب با ایجاد دگرگونی در الگوهای رفتاری کنشگران به‌وسیله ارزش‌های معنویی است؛ بنابراین چنین نظامی ظرفیّت تحلیل پدیده‌های جهانی؛ از جمله جنگ، قدرت را در گونه‌های سخت و نرم آن دارد. پرسش پژوهش حاضر این است که انگاره قدرت نرم چه جایگاهی در نظام معنایی روابط بین‌الملل اسلام دارد؟» فرضیه پژوهش این است که «جایگاه قدرت نرم، در بنیان‌های نگرشی، آموزه‌های هستی‌شناسانه و منظومه معرفت‌شناسی اسلام که بیشتر بر عنصر قدرت نرم تکیه دارند، می‌باشد.» با به‌کارگیری روش نظام‌سازی شهید صدر و ارائه عناصر نظام معنایی اسلام، مشخص می‌شود که مفهوم قدرت نرم و نیروهای معنوی در چهار سطح «حقیقت»، «بینش‌ـ ارزش»، «آموزه‌های اسلام» و «منابع و مبانی نظام بین‌الملل معنایی» جای داشته و به لا‌یه‌های دیگر نظام معنایی نیز منتقل شده است. مبانی چهارگانه «روش‌شناسی»، «هستی‌شناسی»، «معرفت‌شناسی» و «انسان‌شناسی» این نظام، به‌طوری چیده شده‌اند که ظرفیت لازم را برای پرداختن به گونه‌های مختلف قدرت را دارد. یافته پژوهش تأکید دارد که در نظام بین‌الملل معنایی اسلام، نقش‌آفرینی مسلمانان در پویش‌های بین‌المللی، از پایبندی آن‌ها به نیروهای معنوی و قدرت نرم سرچشمه می‌گیرد؛ با این‌که در شرایط امروزی مسلمانان قدرت سخت زیادی در اختیار ندارند؛ ولی با اعتقادی که به ارزش‌های اسلامی از قبیل «نفی اجبار در دین، ایثار، شهادت‌طلبی» دارند؛ دارای اهرم قدرت نرم مناسبی در پویش‌های جهانی می‌باشند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 668.81 K

تحریم های اقتصادی یکجانبه درمیانه اعمال قدرت نرم و سخت

حسین حسینی محجوب؛ ستار عزیزی؛ محسن محبی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 31-49

چکیده

  چکیده:تحریم اقتصادی، امتناعی نظام یافته است از برقراری روابط اقتصادی یک دولت یا گروهی خاص از دولت‌ ها برای تنبیه یا ایجاد رفتار مورد قبول خود یا جامعه بین‌المللی میباشد. تحریم‌های یک جانبه تحریم‌هایی ...  بیشتر چکیده:تحریم اقتصادی، امتناعی نظام یافته است از برقراری روابط اقتصادی یک دولت یا گروهی خاص از دولت‌ ها برای تنبیه یا ایجاد رفتار مورد قبول خود یا جامعه بین‌المللی میباشد. تحریم‌های یک جانبه تحریم‌هایی هستند که تنها توسط یک دولت و علیه دولتی دیگر، اِعمال میگردد. تحریم اقتصادی به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر کشور هدف تحریم به کار گرفته میشود و هدف تحریم کنندگان، آن است که بدون استفاده از نیروی نظامی به اهداف خود دست یابند لذا از این سیاست میتوان به عنوان سیاستی در میانه اعمال قدرت نرم و سخت، نام برد. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی بوده روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ایی و اسنادی و ابزار تحقیق فیش بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز به صورت استدلال استقرایی انجام گرفته است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که برخی از دولت‌ها با اعمال تحریم‌های یکجانبه به دنبال آن هستند که از طریق اعمال تحریمها و عدم استفاده از گزینه نظامی که تجلی بارز قدرت سخت است، به اهداف خود دست یابند. ازاینرو از از تحریم یکجانبه میتوان به عنوان سیاستی در میانه اعمال قدرت نرم و سخت، نام برد. تحریمهای یکجانبه تنها در صورتی مشروع خواهند بود که در پاسخ به اقدامات متخلفانه دولت هدفِ تحریم اتخاذ شوند و واجد شرایط لازم برای اقدامات متقابل از جمله ضرورت و تناسب باشند

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 344.47 K

اثر مهار رود های غرب کشور بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران

رشید خلف زاده؛ عزت الله عزتی؛ کاظم جاجرمی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 51-79

چکیده

  موضوع قدرت مورد توجه متخصصین جغرافیای سیاسی و سیاستمداران هست، جغرافیا یکی از عوامل قدرت در نظرات متخصصین مذکور بوده که با تأثیر بر سیاست، اقتصاد، فرهنگ و ... بر قدرت ملی تأثیر دارند این عوامل قدرت بر ...  بیشتر موضوع قدرت مورد توجه متخصصین جغرافیای سیاسی و سیاستمداران هست، جغرافیا یکی از عوامل قدرت در نظرات متخصصین مذکور بوده که با تأثیر بر سیاست، اقتصاد، فرهنگ و ... بر قدرت ملی تأثیر دارند این عوامل قدرت بر قدرت نرم کشورها تأثیرگذارند. رودها به عنوان یکی از عوامل جغرافیایی مهم در کم و کیف قدرت ملی کشورها تأثیر دارند. کشورمان در سالهای اخیر به دلیل تغیر اقلیم، خشکسالی، تحریم، نیاز به استقلال غذایی، توسعه و اشتغال پایدار برای مناطق مرزی غرب کشور و ... ، طرح های مهار آب رودهای غرب کشور را انجام داده و می دهد. هدف این پژوهش واکاوی اثرات طرح های مهار آب رودهای غرب کشور بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف هست. در این پژوهش تلاش شده به این سوال پاسخ داده شود که اثر مهار آب رودخانه های غرب کشور بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای است نتایج نشان می دهد طرحهای مهار رودهای غرب کشورمان می تواند بر قدرت نرم کشورمان در ابعاد داخلی و خارجی اثرات مثبت و منفی داشته باشد. بر اساس نتایج بدست آمده نیاز به مدیریت عالمانه ای را می طلبد که در این راستا پیشنهادهای ارائه می شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 366.42 K

تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت شیعیان در ساختار سیاسی عراق(۲۰۲۰-۲۰۰۳)

حمید درج؛ مهدی هدایتی شهیدانی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 81-103

چکیده

  در این نوشتار تلاش گردیده تا تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت و نفوذ شیعیان در ساختار سیاسی عراق مورد توجه و تبیین قرار گیرد. بعد از حملۀ سال 2003، آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام، جمهوری ...  بیشتر در این نوشتار تلاش گردیده تا تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت و نفوذ شیعیان در ساختار سیاسی عراق مورد توجه و تبیین قرار گیرد. بعد از حملۀ سال 2003، آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام، جمهوری اسلامی، به عنوان کشوری مهم و تأثیرگذار در منطقه سعی داشته است با بهره گیری از منابع قدرت نرم خود، به افزایش حوزه نفوذ و توسعه قلمروی ژئوپلیتیکی خود در عراق جدید مبادرت ورزد. در این میان، با ارتقاء وزن و تثبیت قدرت شیعیان در ساختار و معادلات سیاسی عراق، جمهوری اسلامی ضمن توسعه همگرایی با دولت جدید این کشور، به قدرت و نفوذ بالایی در صحنه عراق به ویژه میان شیعیان این کشور دست یافته است. از این‌رو، سؤال اصلی پژوهش این است که قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تقویت قدرت شیعیان در ساختار سیاسی عراق(2020-2003) چه تأثیری داشته است؟مفروض نوشتار حاضر این است که از آنجایی که با حمله سال ۲۰۰۳ آمریکا به عراق، صحنه سیاست عراق با افرایش قدرت و نفوذ شیعیان همراه بوده است؛ لذا جمهوری اسلامی با تکیه بر رویکرد و منابع قدرت نرم خود، در تلاش است ضمن تقویت نقش و جایگاه شیعیان در معادلات سیاسی عراق، از خارج شدن فاکتورهای قدرت از دست شیعیان این کشور جلوگیری نماید و در این راستا؛ به توسعه قلمروی نفوذ و توان بازیگری تهران در عرصه سیاست عراق مبادرت ورزد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 448.39 K

اعجاز و اعجاب قدرت نرم؛ بازنمایی یهودیان در سینمای روسیه

جواد شعرباف؛ طاهره سلگی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 149-171

چکیده

  قدرت نرم یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های حکومت‌ها و دولت‌ها برای تغییر اذهان نسبت به خود است. کارکرد مؤلفه‌های این قدرت، زمینه را برای تغییر افکار و اذهان به سمت مطلوب فراهم می‌کند و تقریباً همۀ دولت‌های ...  بیشتر قدرت نرم یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های حکومت‌ها و دولت‌ها برای تغییر اذهان نسبت به خود است. کارکرد مؤلفه‌های این قدرت، زمینه را برای تغییر افکار و اذهان به سمت مطلوب فراهم می‌کند و تقریباً همۀ دولت‌های موفق و برتر، به این مهم توجه خاص مبذول می‌دارند. این توجه پس از جنگ جهانی دوم و توسعه و گسترش صنعت سینما و اقبال عامه به این رسانه ماهیت و کارکرد مضاعفی پیدا کرده است. سینما، به عنوان یک ابَررسانۀ قدرتمند، توانایی بسیار بالایی در معرفی سرزمین‌ها، قومیت‌ها، ملت‌ها و سیاست‌های یک کشور پیدا کرده است. این مهم، مستمراً از مسیر کاربست قدرت نرم و به خدمت گرفتن رسانه‌ها با تکیه بر ابزارها و فن‌آوری‌های هنرمندانه، قادر است تصویری غیرواقعی ارائه کند که مطلوب و مقصود کارگردان و جریان حاکم بر تولید رسانه و «آفرینندگان دنیای جدید» مبتنی بر قدرت نرم است. سینما در حقیقت یکی از بهترین ابزارهای قدرت نرم در خدمت بازنمایی واقعیت است. در این نوشتار، جایگاه یهودیان روسیه با تکیه بر بازنمایی آنان در فیلم‌های سینمایی منتخب مورد توجه قرار گرفته و از خلال آن چگونگی توجه و تعامل با اقلیت یهودی مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. بازنمایی یهودیان در سینمای روسیه مبتنی بر کلیشه‌های رایج خوب و بد در سینماهای صاحب سبک دیگر است و بار اصلی فیلم در دفاع از حقوق آنان و حمایت از اقلیت مظلوم‌نمایانده، تنظیم شده است. یهودیان در سینمای روسیه به عنوان یک اقلیت قومی، همواره مظلوم، مهجور و ستمدیده به تصویر کشیده می‌شوند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 421.33 K

میزان تحقق مولفه عدالت اجتماعی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران بر اساس الگوهای توسعه دولت ها

امیرعلی کتابی؛ محمد شفیعی فر؛ غلامعلی سلیمانی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 201-228

چکیده

  در مفهوم سازی اولیه از قدرت نرم مولفه هایی مثل فرهنگ، ارزش های سیاسی و اجتماعی بیان گردیده است، بعض مولفه های قدرت نرمی که در اسلام مطرح می باشد بر ارزش هایی چون ایثار و شهادت، معنویت گرایی، عدالت باوری ...  بیشتر در مفهوم سازی اولیه از قدرت نرم مولفه هایی مثل فرهنگ، ارزش های سیاسی و اجتماعی بیان گردیده است، بعض مولفه های قدرت نرمی که در اسلام مطرح می باشد بر ارزش هایی چون ایثار و شهادت، معنویت گرایی، عدالت باوری و برقراری عدالت و مبارزه با ظلم و فساد استوار است به گونه ای که ضمن ایجاد تحول فرهنگی در سطح داخلی بر روند تحولات خودباوری دینی و بیداری اسلامی در حوزه پیرامونی خود نیز تاثیر گذار بوده است. دولت­های پس از انقلاب اسلامی بر بحث اجرای عدالت اجتماعی که مولفه ای از قدرت نرم و پاشنه آشیل جمهوری اسلامی ایران است تاکید بسیار داشتند و  هر یک با توجه به شرایط خاص آن مقطع در راستایی تحقق این مهم دست به گزینش الگویی خاص زده‌اند. مسئله مهم نسبت‌سنجی و میزان تحقق عدالت اجتماعی با این الگوهای توسعه است. در راستای بررسی این موضوع سؤال این است که الگوهای توسعه در دولت­های پس از انقلاب تا چه میزان در تحقق عدالت اجتماعی موفق بوده‌اند؟ برآیند تحقق عدالت اجتماعی در این دولت­ها با ارزیابی و مقایسه شاخص‌های توسعه و همچنین عدالت اجتماعی، مانند فقرزدایی و محرومیت‌زدایی، نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و ضریب جینی مشخص می‌شود. پژوهش حاضر در نظر دارد با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تطبیقی، میزان تحقق عدالت اجتماعی در الگوهای توسعه در این دولت ها را بررسی ونماید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 781.66 K

فناوری های اطلاعاتی و بسط ظرفیت های حکمرانی دولت های مدرن مبتنی بر اقناع و قدرت نرم

نوراله قیصری؛ سعید امان کاه

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 229-252

چکیده

  با توجه به دغدغه دائمی دولت ها برای گرداوری و تحلیل داده های حوزه حکمرانی (داخلی و خارجی)، قابلیت های بی‌نظیر فناوری دیجیتال، ظرفیت دولت ها را برای گرداوری و تحلیل داده ها در مقیاس بی سابقه ای گسترش داده ...  بیشتر با توجه به دغدغه دائمی دولت ها برای گرداوری و تحلیل داده های حوزه حکمرانی (داخلی و خارجی)، قابلیت های بی‌نظیر فناوری دیجیتال، ظرفیت دولت ها را برای گرداوری و تحلیل داده ها در مقیاس بی سابقه ای گسترش داده است. درک ابعاد این پدیده و نقش مثبت و منفی آن در حکمرانی دولت ها بسیار حائز اهمیت است. حکومت هایی که دارای پایش‌های اطلاعاتی دقیق و همه جانبه هستند، تصمیم گیری‌ها و سیاستگذاری در آن‌ها بسیار دقیق انجام می‌شود.همچنین ما با جامعه شبکه شده و به تبع آن قدرتمند تر شده توسط اطلاعات و فناوری های ارتباطی جدید مواجه ایم که شکل حکمرانی دولت ها را بسیار متفاوت تر از گذشته نموده است و اهمیت حکمرانی اقناعی و توجه به قدرت نرم را در سیاست ورزی دولت ها، دو چندان نموده است.مقاله حاضر درپی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که: فناوری های اطلاعاتی چه تاثیری بر روی بسط قابلیت های دولت های مدرن برای گردآوری و تحلیل اطلاعات داشته است؟ درپاسخ نیز این فرضیه مطرح شده است که فناوری های اطلاعاتی باعث بسط ظرفیت های دولت های مدرن قوی می شوند و همچنین به علت اطلاعاتی شدن جامعه از یک سو و رویت پذیر شدن جامعه برای دولت های مدرن از سوی دیگر، حکمرانی دولت های مدرن قوی را به سمت استفاده بیشتر از قدرت نرم و اقناع پیش خواهد برد. این پژوهش با روش توصیفی-اسنادی درچارچوب نظریه قدرت نرم مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 438.16 K

توسعه قابلیتهای استراتژیک با استفاده از ظرفیت هوشمندی استراتژیک

امین حکیم؛ بابک سهرابی یورتچی

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 35-71

چکیده

  امروزه اطلاعات به عنوان مرجع و ابزار اصلی قدرت و برتری رقابتی شناخته می‎شود. در این میان مفهوم جدیدتر و کاراتری از اطلاعات به‎نام هوشمندی، اهمیت خود را برجسته ساخته و جایگاه اطلاعات را به خود اختصاص ...  بیشتر امروزه اطلاعات به عنوان مرجع و ابزار اصلی قدرت و برتری رقابتی شناخته می‎شود. در این میان مفهوم جدیدتر و کاراتری از اطلاعات به‎نام هوشمندی، اهمیت خود را برجسته ساخته و جایگاه اطلاعات را به خود اختصاص داده ‎است. به‎واقع، تغییرات مستمر و پرشتاب محیط فعالیت سازمان‎‎ها و دولت‎ها و کمیت و کیفیت منابع تحت اختیار آن‌ها، بعلاوه ارتباط و وابستگی سازمان‎ها و کشورها به یکدیگر در سطح جهانی، نوید از ابهام روز افزون محیطی می‌دهد. در همین راستا، هوشمندی‎استراتژیک برای کمک و پشتیبانی آنها در این جهت و افزایش قدرت نرم طراحی شده است.هوشمندی‎استراتژیک را می‎توان به عنوان؛ فرایندی سیستماتیک و پیوسته به منظور تولید اطلاعات و هوش‎استراتژیک، به صورت عملی در راستای تسهیل تصمیم‎گیری و دستیابی به منافع و مزیت رقابتی همچنین بازدارندگی دانست. از طرفی، مرور بر تجربه فعالیت بخش‎های حاکمیتی دولت‎ها نشان می‌دهد که رویکرد پشتیبانی از تصمیم‎گیری استراتژیک و بهره‎مندی از قدرت نرم بسیار مورد تأکید است و با منافع ملی و مزیت رقابتی سخت عجین می‎باشد. از این‎رو به جهت ضعف مطالعات و منابع داخلی و ضرورت و اهمیت ارتقاء ساختار برنامه‌ریزی، تصمیم‎گیری و اطلاعات استراتژیک و در راستای ایجاد چارچوبی برای هوشمندی‎استراتژیک، نسبت به‎طرح مقاله حاضر اقدام شد. در همین راستا به واسطه روش‎های تحقیق کیفی نسبت به تامین اهداف و پاسخ به این که توسعه قابلیتهای استراتژیک و تصمیم‎گیری با استفاده از ظرفیت مدیریت هوشمندی‎استراتژیک چگونه است، اقدام گردیده و در نتایج این تحقیق تعریف کاملی از قابلیتهای مربوطه و استفاده از ظرفیت همچنین جوانب متصور بر آن ارایه شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.09 M

رابطه بین حکمرانی خوب و صیانت از سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های قدرت نرم با نگاهی به قانون اساسی ج.ا.ا

حمیدرضا حق پناهان؛ حامد کرمی؛ مجتبی همتی

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 137-168

چکیده

  امروزه سرمایه‌های اجتماعی بخش عمده‌ای از ثروت‌های عمومی ناملموس محسوب می‌شوند، که صیانت از ثروت عمومی نیازمند حکمرانی مطلوب (به عنوان یکی از مولفه‌های قدرت نرم) است، این گونه از حکمرانی عمدتا از سوی ...  بیشتر امروزه سرمایه‌های اجتماعی بخش عمده‌ای از ثروت‌های عمومی ناملموس محسوب می‌شوند، که صیانت از ثروت عمومی نیازمند حکمرانی مطلوب (به عنوان یکی از مولفه‌های قدرت نرم) است، این گونه از حکمرانی عمدتا از سوی نهاد‌های عمومی بین‌المللی و کشورهای توسعه یافته وارد ادبیات توسعه پایدار شده و از آن به اداره و مدیریت مناسب منابع یک کشور به سبکی منعطف، شفاف، پاسخگو، منصفانه و واکنشگر به نیازهای اتباع تعبیر شده است که می‌تواند، ضمن صیانت از سرمایه اجتماعی، افزایش سطح قدرت نرم را در پی داشته باشد. از این رو مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در ‌این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای می‌باشد. در مقاله این سوال مطرح است که: چه ارتباطی بین حکمرانی مطلوب(به عنوان یکی از مولفه‌های قدرت نرم) وثروت عمومی وجود دارد؟ یا به عبارت دیگر حکمرانی مطلوب چگونه می‌توان بر سرمایه اجتماعی تاثیر ‌گذارد؟ در پاسخ می-توان این فرض را مطرح نمود که:«رابطه میان حکمرانی مطلوب و سرمایه اجتماعی از نوع رابطه تعاملی و دو طرفه است به طریقی که حکمرانی مطلوب می تواند شرایطی خلق کند که در آن سرمایه اجتماعی شکوفا شود و شکوفا شدن سرمایه اجتماعی راه را برای انتخاب حکمرانی مطلوب هموار ‌کرده و سبب افزایش قدرت نرم می‌شود» نتیجه کسب شده این است که سرمایه اجتماعی اثرات مثبتی بر ابعاد حکمرانی خوب شامل شفافیت، نظارت، توازن، دموکراسی و همبستگی دارد و حکمرانی خوب نیز سبب افزایش و بالا رفتن سطح سرمایه اجتماعی خواهد شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.01 M

دیپلماسی سلامت به مثابه قدرت نرم: تجربه هایی از برزیل و کوبا برای ایران

علی باقری دولت آبادی

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 225-260

چکیده

  یکی از عرصه های مورد توجه دولت ها برای افزایش قدرت نرم خود بویژه در دوران شیوع کرونا در جهان، بحث دیپلماسی سلامت بوده است. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که کشورهای کوبا و برزیل به عنوان دو نمونه موفق و شناخته ...  بیشتر یکی از عرصه های مورد توجه دولت ها برای افزایش قدرت نرم خود بویژه در دوران شیوع کرونا در جهان، بحث دیپلماسی سلامت بوده است. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که کشورهای کوبا و برزیل به عنوان دو نمونه موفق و شناخته شده در حوزه دیپلماسی سلامت در سطح جهان، چه تجربیاتی داشته اند و ایران چگونه می تواند از این تجربیات برای افزایش قدرت نرم خود در سطح جهانی استفاده نماید؟ فرضیه پژوهش تاکید دارد که در این کشورها بهداشت از موضوعی مربوط به سیاست داخلی خارج و به بعد سیاست خارجی تسرّی پیدا کرده است. کوبا با تکیه بر منافع ایدئولوژیک و اقتصادی آن را در خدمت قدرت نرم خود قرار داد و برزیل مستقیما از همان ابتدا به دنبال بعد سیاسی(شهرت سازی و کسب پرستیز) حرکت کرد. روش مورد استفاده در مقاله روش مقایسه ای-تحلیلی است و از نظریه قدرت نرم برای تحلیل داده های جمع آوری شده استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تجربیات موفق برزیل در همکاری با سازمان بهداشت جهانی در امر مبارزه با ایدز و نیز تدوین کنوانسیون های بین المللی می تواند از سوی ایران نیز در بحث قاچاق مواد مخدر و آثار مصرف آن تکرار گردد. همچنین ایران می تواند همانند برزیل کمک های مالی خود در زمینه های بهداشتی را از کانال سازمان بهداشت جهانی به دست کشورهای مقصد رسانده و از این طریق بر شهرت بین­المللی اش بیفزاید. همچنین موفقیت های کوبا در امر آموزش دانشجویان دیگر کشورها در رشته های پزشکی، صادارت دارو و تجهیزات پزشکی، ارائه خدمات بهداشتی به کشورهای نیازمند، مشارکت در برنامه های واکسیناسیون جهانی و...امکان تکرار شدن از سوی ایران را دارد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 917.57 K

راهبردهای افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با جنگ علمی دشمنان

امیرعلی کتابی

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 35-64

چکیده

  رویکردی که در دنیای امروزه توسط مخازن فکری و موسسات مطالعاتی دنبال می­شود، استفاده از قدرت و جنگ نرم در برخورد با کشور مورد هدف است. رویکردی که برخورد نظامی را اشتباهی بزرگ می­داند و بر این باور است ...  بیشتر رویکردی که در دنیای امروزه توسط مخازن فکری و موسسات مطالعاتی دنبال می­شود، استفاده از قدرت و جنگ نرم در برخورد با کشور مورد هدف است. رویکردی که برخورد نظامی را اشتباهی بزرگ می­داند و بر این باور است که با تکیه بر قدرت و جنگ نرم می­توان مسائل را به بهترین شکل، در جهت و مسیر مورد نظر قرار داد. از وجوه راهبردی این بعد از جنگ، «جنگ علمی»  است که از قابلیت جلوگیری از پیشرفت و تعالی کشور هدف برخوردار است. مقاله حاضر تلاش دارد به بررسی راهبردهای قدرت علمی جمهوری اسلامی ایران در مقابله با جنگ نرم علمی دشمنان از منظر رهبر انقلاب اسلامی بپردازد که از دو بعد دیده بانی روش های جنگ نرم دشمنان علیه انقلاب اسلامی و راهبردهای دفاع نرمِ  علمی به این موضوع پرداخته می­شود. با بهره گیری از مطالعات کتابخانه­ایی-اسنادی و روش تحلیلی-توصیفی در صدد پاسخ به این سوال است؛ راهبردهای کنترل و افزایش قدرت نرم علمی جمهوری اسلامی ایران چه می­باشد؟ فرضیه اصلی به این استوار است که دشمنان انقلاب اسلامی برای از بین بردن قدرت و پیشرفت روزافزون ایران، جنگ علمی را سرلوحه اقدامات خود قرار داده و از تمام شگردها و ابزارهای علمی بهره می­گیرند و جمهوری اسلامی جهت افزایش قدرت نرم خود نیازمند اقدامات برنامه ریزی شده، جهادی و مبتنی بر ظرفیت سازی علمی و فناوری می­باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.03 M