محمدباقر خرمشاد؛ افشین متقی
دوره 6، شماره 2 ، دی 1395، ، صفحه 22-44
چکیده
در هنگامهی انقلاب اسلامی دو قطب جهانی آمریکا و شوروی به عنوان دو نیروی ژئوپلیتیکی آن زمان شناخته میشدند و مبادلات و معادلات منطقهای و فرامنطقهای با ارجاع به یکی از این دو نیروی متخاصم، مشخص میشدند. ...
بیشتر
در هنگامهی انقلاب اسلامی دو قطب جهانی آمریکا و شوروی به عنوان دو نیروی ژئوپلیتیکی آن زمان شناخته میشدند و مبادلات و معادلات منطقهای و فرامنطقهای با ارجاع به یکی از این دو نیروی متخاصم، مشخص میشدند. غلظت سنگین قدرت سختافزاری و اتکای بیش از حد بر نیروهای مادی، از جمله شاخصهای ژئوپلیتیکی آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد بود. رخداد انقلاب اسلامی با چارچوب اندیشگی- راهبردی شیعهی سیاسی، این شاخص را دگرگون کرد و نوع جدید از قدرت را که میتوان از آن با عنوان قدرت هوشمند یاد کرد، به منصهی ظهور گذاشت. امروزه، توان ترکیبی قدرت هوشمند از بنمایه-های بایسته در سیاست نوین جهانی بهشمار میآید. این توان ترکیبی در امتزاج قدرت نرم و سخت به دست میآید. در واقع، قدرت هوشمند پاسخی هوشمندانه به ناکارآمدی بنمایههای قدرت نرم و سخت و ترکیب این دو نوع قدرت، به شیوهای است که منجر به هم افزایی و برآیند آنها گردد. پژوهش پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ داده است که شاخصهای قدرت هوشمند کدام است و انقلاب اسلامی چه تاثیری بر این شاخصها داشته است؟ با بازکاوی ابعاد ژئوپلیتیکی انقلاب اسلامی، به این نتیجه بهدست میآید که رخداد انقلاب اسلامی، سبب افزایش شاخصهایی چون ارزش، توان بازیگری فعال در صحنهی جهانی سیاست، افزایش بُردِ هژمونیک، هویت و فرهنگ معنوی گردیده است که از مهمترین شاخصهای قدرت هوشمند بهشمار میآیند.